هرچیزی که باید درباره جراحی لنف ادم پا بدانید
درمان لنف ادم معمولاً با روش ترکیبی Complete Decongestive Therapy یا به اختصار CDT متشکل از ماساژ درمانی تخصصی، بانداژ کردن و مراقبت های پوستی انجام می‌شود. اما پیشرفت بیماری در برخی از بیماران یا بی‌نتیجه بودن روش‌های رایج لنفوتراپی، عمل جراحی را به عنوان یک روش تکمیلی مطرح می‌کند. عمل جراحی لنف ادم پا، دست یا سایر اندام‌ها یکی از مهمترین سؤالات مبتلایان به این عارضه است.
در این مطلب قصد داریم روش‌های جراحی لنف ادم را معرفی کرده و میزان اثرگذاری آن را بررسی کنیم. اگر شما هم درباره جراحی لنف ادم پا یا سایر اندام‌ها سؤالی دارید، با ما همراه باشید.
لنف ادم چیست و چطور درمان می‌شود؟
زیر پوست ما، شبکه وسیعی از رگ‌های لنفی قرار دارد که به دفع مواد سمی و زائد را از بدن خارج می‌کنند. این رگ‌ها به عنوان بخشی از سیستم لنفاوی، مایع لنفی را از طریق غدد لنفاوی فیلتر کرده و سپس مایع تمیز حاوی گلبول‌های سفید را به سرتاسر بدن منتقل می‌کنند. لنف ادم، انباشت غیرطبیعی این مایع در بخش‌های مختلف بدن است. شایع‌ترین نشانه لنف ادم، ورم دست یا پا است.
درمان لنف ادم توسط متخصص لنفوتراپی و با یک روش ترکیبی انجام می‌شود. این روش ترکیبی که Complete Decongestive Therapy نام دارد شامل موارد زیر است:
- ماساژهای تخلیه دستی لنفاوی (MLD)
- استفاده از بانداژهای فشاری
- مراقبت‌های پوستی
- فیزیوتراپی
- لیزدرمانی
- تمرینات ورزشی
لنفوتراپیست با بررسی علائم بیمار و میزان پیشرفت بیماری، ترکیب مناسبی از این روش‌ها را تجویز خواهد کرد..
لنف ادم درمان قطعی ندارد و از این روش‌های درمانی برای کنترل بیماری و کاهش علائم استفاده می‌شود. با این وجود، اکثر بیماران بعد از یک دوره درمان و مراقبت حداقل شش ماهه، شاهد بهبودی علائم یا کنترل بیماری خواهند بود.
کی باید برای جراحی لنف ادم اقدام کرد؟
تشخیص زمان مناسب برای جراحی لنف ادم پا فقط به عهده پزشک متخصص است. با این وجود، همه بیماران قبل از اقدام برای جراحی باید روش درمان CDT را امتحان کرده باشند. لنفوتراپیست حداقل شش ماه به انجام روش CDT می‌پردازد. اگر این روش‌های درمانی، بهبودی در وضعیت بیمار ایجاد نکند، یکی از روش‌های جراحی برای بیمار انتخاب می‌شود.
دقت کنید جراحی فقط زمانی توصیه می‌شود که بتواند به بهبود جریان مایع لنفی در اطراف اندام متورم کمک کند. اگر جراحی تأثیری در این زمینه نداشته باشد یا وضعیت بیمار را بدتر کند، نباید برای عمل جراحی لنف ادم اقدام کرد.
چه کسانی کاندید عمل جراحی لنـف ادم هستند؟
همه بیماران مبتلا به لنف ادم اولیه یا ثانویه می‌توانند برای جراحی اقدام کنند. لنف ادم اولیه به وضعیتی گفته می‌شود که بیماری در اثر اختلال ژنتیکی ایجاد شده باشد. لنف ادم ثانویه بعد از درمان سرطان با جراحی یا پرتودرمانی، آسیب به غدد لنفاوی، چاقی و موارد دیگر ایجاد می‌شود.
بیمارانی که شرایط زیر را داشته باشند، کاندید عمل جراحی لنف ادم پا یا اندام‌های دیگر هستند:
- تمام روش‌های غیرجراحی لنفوتراپی را برای مدت کافی امتحان کرده باشد.
- بیماری دیگری که مانع پیشرفت فرایند درمانی باشد، نداشته باشد.
- دیدگاه واقع‌بینانه‌ای نسبت به فرایند و اهداف درمان داشته باشد.
انواع جراحی لنـف ادم پا
چندین روش جراحی مختلف برای کنترل و بهبود علائم لنـف ادم وجود دارد. انتخاب روش برای هر فرد با توجه به شرایط بیمار، میزان پیشرفت بیماری و سابقه پزشکی توسط متخصص لنفوتراپیست و جراح انجام می‌شود. همه این روش‌ها را می‌توان برای جراحی لنـف ادم پا نیز به‌کار برد.
- لیپوساکشن: بعد از نشت مایع لنفی به بافت‌های اطراف، امکان بروز التهاب و رشد سلول‌های بنیادی حاوی چربی وجود دارد. جراح می‌تواند با استفاده از روش جراحی لیپوساکشن، این چربی اضافی ناشی از لنف ادم را بردارد. این روش جرحی لنف ادم معمولاً سرپایی است و دوران ریکاوری کوتاهی دارد.
- جراحی بای‌پس لنفاوی (Lymphovenous Anastomosis): در این روش، جراح با استفاده از روش‌ها و ابزارهای میکروجراحی، مسیرهای آسیب‌دیده در سیستم لنفاوی را به سیستم وریدی متصل می‌کند. به این ترتیب، غدد آسیب‌دیده از جریان حرکت مایع لنفی حذف می‌شوند و کانال‌های لنفی مستقیماً به وریدها وصل می‌شوند. این روش نیاز به مهارت و دقت بالایی دارد اما با به‌طور قابل توجهی ورم را کاهش می‌دهد و در برخی موارد، کارکردهای اندام را به حالت معمولی برمی‌گرداند.
- انتقال غدد لنفاوی (lymphovenous transplant): در این روش، گروهی از غدد لنفاوی را از اندام‌های سالم بدن به ناحیه آسیب‌دیده منتقل می‌کنند. جراح با تزریق یک رنگ سبز به بیمار، غدد سالم (معمولاً در ناحیه شکم) را شناسایی کرده و آنها را به اندام آسیب دیده پیوند می‌زند. این روش، غدد سالم به رشد غدد لنفاوی جدید نیز کمک می‌کنند. این نوع جراحی لنف ادم پا معمولاً ۴ ساعت طول می‌کشد و بیمار در عرض ۲۴ ساعت مرخص می‌شود.
- روش چارلز (پیوند پوست): بافت آسیب‌دیده برداشته می‌شود و جراح از بخشی از آن برای پیوند پوست و ترمیم ناحیه آسیب‌دیده استفاده خواهد کرد. این روش جراحی لنف ادم، نیازمند مراقبت‌های زیادی است و بازگشت بیمار به زندگی عادی بین یک تا چند ماه طول می‌کشد.
یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار در موفقیت عمل جراحی لنـف ادم پا، زمان جراحی است. معمولاً، جراحی لنف در مراحل اولیه با موفقیت بیشتری همراه است و تأثیر بیشتری در کاهش علائم و کنترل بیماری دارد.
مراقبت‌های بعد از عمل جراحی لنف ادم پا
مدت زمان بستری در بیمارستان بسته به نوع جراحی بین یک تا سه روز است. بعد از عمل جراحی لنـف ادم، محل زخم با گاز یا باند بسته می‌شود. همچنین ممکن است به‌طور موقت یک لوله نازک و کوچک برای تخلیه خون یا مایع اضافی زیر پوست تعبیه شود.
پزشک اطلاعات کافی درباره نحوه مراقبت از محل زخم را در اختیارتان قرار می‌دهد. همچنین، داروهایی برای پیشگیری از بروز عفونت در محل جراحی دریافت خواهید کرد. دوران ریکاوری می‌تواند بین چهار تا شش هفته طول بکشد. البته بهبود توانایی‌های حرکتی و علائم لنـف ادم نیاز به زمانی بیشتری دارد و بسته به وضعیت بیمار، بین چند هفته تا چند ماه متغیر است.
باشگاه لنـف ادم ایران زیر نظر دکتر شهپر حقیقت، لنفوتراپیست از کشور آلمان با ارائه خدمات پیشگیری، تشخیص لنف ادم و درمان ادم لنفاوی همراه شماست. اگر دنبال یک متخصص حرفه‌ای برای دریافت مشاوره جراحی لنـف ادم پا هستید، همین حالا برای دریافت نوبت از دکتر شهپر حقیقت اقدام کنید.
نظرات