معرفی رشته مهندسی شیمی و زیر شاخه های آن
مهندس شیمی با اندیشیدن و طراحی فرآیند‌های کارساز برای تولید، حمل و نقل مواد، حوزه‌های مختلف علم و صنعت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به علت گسترده بودن دانش مهندسین شیمی از آنها به عنوان مهندسین جهانی نیز یاد می‌شود. محیط‌های کاری برای یک مهندس شیمی بسیار گسترده است، زیرا صنایع زیادی وجود دارد که نیاز به مهندسین شیمی دارند. یک فرد برای مهندس شیمی شدن باید مسیر مشخصی را طی کند. او باید رشته‌ی دانشگاهی خود را با علاقه و استعدادی که دارد درست انتخاب کند تا در آینده بتواند شغل مناسبی برای خود پیدا کند.
افراد با توجه به گرایش و علاقه‌ای که دارند و نیز با در نظر گرفتن آینده شغلی دست به انتخاب رشته‌ی دانشگاهی خود می‌زنند.
مهندسان شیمی که در دفاتر تجاری و مدیریتی کار می‌کنند اغلب از مراکز تحقیقاتی و تولیدی بازدید می‌کنند. برای اینکه مهندس شیمی بتواند در پروژه‌های خود به موفقیت دست یابد باید با سایر اعضای تیم و افراد دیگر ارتباط موثر برقرار کند.
وظایف مهندس شیمی
وظیفه مهندسان شیمی اطمینان حاصل کردن از روند فرآیندها است. مهندسان شیمی در طراحی و پشت خط تولید موادی مانند: پلاستیک، کاغذ، رنگ، دارو، کود، پلیمر و مواد غذایی است. در صنایع نفت و انرژی همیشه به وجود مهندسان شیمی نیاز بوده و از آنها در زمینه‌های مختلف بهره گرفته اند. مهندس شیمی با مهندسین سایر رشته‌ها ارتباط نزدیک دارند به عبارتی دیگر آنها برای طراحی و ساخت قطعات کامپیوتر و سایر لوازم الکترونیکی مورد نیاز خود به مهندسین کامپیوتر نیاز دارند.
استخدام مهندسین شیمی با رشد خوبی مواجه شده است. انتظار می‌رود در طی چند سال آینده وضعیت شغلی ایده‌آلی برای مهندسین شیمی به‌وجود بیاید. با این حال اکثر مهندسان شیمی در انواع شرکت‌ها به عنوان بخشی از یک تیم کارآمد کار می‌کنند. درصد قابل توجهی از آنها در بخش تولید فعالیت دارند. مهندسانی که در اطراف تجهیزات تولیدی کار می‌کنند باید حتما از کلاه ایمنی و عینک استفاده کنند. حتی گاهی اوقات مهندس شیمی صفر تا صد کار را خود انجام می‌دهد. بدین ترتیب که او پروژه را بر روی کامپیوتر طراحی می‌کند و در مرحله‌ی بعد طرح خود را در آزمایشگاه مورد آزمایش و بررسی قرار می‌دهد و سپس به ساخت و اتمام پروژه می‌پردازد. همچنین آنها به برآورد هزینه‌ها و حصول اطمینان از رعایت مقررات بهداشتی نیز می‌پردازند.
صنایع هوافضا، خودرو، زیست پزشکی، الکترونیک، زیست و پزشکی نیز از مهندسین صنایع برای بهره‌برداری موثر پروژه‌های خود استفاده می‌کنند.
زیر شاخه‌های مهندسی شیمی
مهندسی شیمی یکی از رشته‌های پرکاربرد و پرطرفدار است که زیرشاخه‌های زیادی دارد و هر کدام از این زیر‌شاخه‌ها به درصد قابل توجهی نسب به ورود به شغل مهندسی شیمی برنامه‌ریزی‌هایی داشته اند.
رشته‌ی نانوتکنولوژی از زمینه‌های در حال رشد مهندسی شیمی است، که مهندسان شیمی می‌توانند در این رشته‌ی مهم مشغول به کار شوند. در این شغل مهندسین از نانوذرات برای تصفیه آب‌های زیرزمینی استفاده می‌کنند، همچنین آنها در حوزه درمان‌های ژنی و سلول‌های بنیادی نیز فعالیت دارند.
مهندسی محیط زیست یکی دیگر از رشته‌های در حال رشد مهندسی شیمی، مهندسی محیط زیست است. مهندسین این رشته علیرغم مدرک تحصیلی که دارند هیچ وقت فرصت کار در علم محیط زیست را ندارند. آنها برای پاک کردن آلودگی‌ها و همچنین راه‌هایی برای کم کردن آلودگی، دفع ایمن زباله‌های سمی و مدیریت یک تصفیه خانه فاضلاب سعی و تلاش می‌کنند. مهندسان محیط زیست در شرکت‌ها برای رسیدگی به امور مربوط به مهندسی محیط زیست استخدام می‌شوند.
داروسازی و بیوتکنولوژی از دیگر مشاغلی است که مهندسین محیط زیست می‌توانند در این زمینه مشغول به کار شوند. آنها در ایجاد و تولید داروها و لوازم پزشکی و جراحی نقش قابل توجهی دارند.
موارد فوق چند نمونه از حوزه‌هایی بودند که مهندسین شیمی می‌توانند در آنها مشغول به کار شوند. به عبارت دیگر این چنین به‌نظر می‌آید که هر آنچه توسط بشر خلق شود بی شک مهندسی شیمی با آن ارتباط داشته است و فرصت های شغلی زیادی برای آن وجود دارد.
همه‌ی آنچه که باید قبل از مهندس شیمی شدن بدانید!
شما باید رابطه‌ی خوبی با اساتید خود برقرار کنید تا در زمان‌هایی که نیاز به مشاوره و جواب سوالاتتان دارید، بتوانید در کوتاه‌ترین زمان ممکن با آنها تماس بگیرید و از تجربیات آنها نهایت بهره را ببرید. بهتر است برای بالا بردن مهارت‌ها و توانایی‌های خود ابتدا خود بر روی سوالی که دارید تمرکز کنید اما اگر جواب مناسبی پیدا نکردید از تجربیات اساتید خود استفاده کنید.
برای تعامل بیشتر با همسالان و اساتید خود و استفاده از دانش‌های آنها بهتر است که گروه علمی تشکیل بدهید.
مشکل دوره‌های آموزشی این است که زمان زیادی صرف آموزش و یادگیری تئوری‌ها صرف می‌شود و زمان کمی برای آزمایش و کسب تجربه، پس بهترین ایده برای توسعه دایره اطلاعاتی برقراری روابط دوستانه با سایر دانشجوها و اساتید است.
دانش و اطلاعات یک مهندس شیمی برای کارفرمایان اهمیت زیادی دارد. باید همزمان با تحصیل در دانشگاه و گذراندن دوره‌های تحصیلی بر مهارت‌های علوم، ریاضی، مهارت‌های نوشتاری و ارائه خود بیفزایید.
مهندس شیمی چه کاری انجام می‌دهد؟
مهندس شیمی مسائل مربوط به خط تولید یا استفاده از مواد شیمیایی و سایر محصولات را با استفاده از اصول شیمی حل می‌کند. آنها تجهیزات و فرآیندها را برای تولید مواد شیمایی و مورد بررسی و تحلیل قرار دادن روش‌های آزمایش طراحی می‌کنند.
هر کدام از مهندسین شیمی در یکی از زیرشاخه‌های علم شیمی تخصص دارند. یکی در فرآیند شیمیایی خاص مانند اکسیداسیون تخصص دارد و دیگری در مسائل جامع و عمومی. هر بخش از علم شیمی با بخش دیگر تفاوت دارد و به طبع وظایف و مسئولیت‌های مهندس هر بخش نیز با یکدیگر فرق می‌کند. علم شیمی یکی از علوم پرکاربرد است که گزینه‌های زیادی دارد و فرد می‌تواند با توجه به علاقه خود یکی از شاخه‌های آن را انتخاب کند، به عبارت دیگر گزینه‌ها بی‌پایان هستند.
مهندسان شیمی کجا کار می‌کنند؟
مهندس شیمی رشته‌ای است که بر حوزه‌های متعدد تاثیر دارد. شاخه‌های مهندسی شیمی بسیار گسترده هستند و فرد می‌تواند در هر یک از این رشته‌ها که بخواهد مشغول به کار شود. برای مثال یک مهندس شیمی می‌تواند در ساخت و ساز، مراقبت‌های بهداشتی، داروسازی، تولید، فرآوری مواد غذایی، پتروشیمی، بیوتکنولوژی، طراحی، داروسازی، پلیمرها، بهداشت و ایمنی محیط زیست، خمیر و کاغذ مشغول به کار شود. به طور کلی، مهندسان شیمی به دلیل تعداد زیاد صنایعی که به علم شیمی مرتبط می‌شوند، تقاضای زیادی دارند. از مشاغل سنتی گرفته تا مشاغل صنعتی و کاربردی به وجود مهندس شیمی نیاز دارند. مهندس شیمی برای انجام مشاغل مربوط به حوزه‌ی خود باید درک کامل و درستی از اصول مهندسی و علمی زیربنایی رشته‌ی خود داشته باشند. افرادی که مدرک کارشناسی، کارشناسی ارشد مهندسی شیمی را دارند به کار در صنعت، دانشگاه، مشاوره، حقوق، پزشکی، مالی مشغول هستند.
سخن پایانی
مهندس شیمـی فردی است که به کار‌های مربوطه در علم شیمـی می‌پردازد. علم شیمـی شاخه‌های زیادی دارد که در هر کدام از این شاخه‌ها برای مهندسین شیمی فرصت‌های شغلی مناسبی وجود دارد.
فرد بعد از اتمام تحصیلات خود می‌تواند در شغل‌های داروسازی، طراحی، بیوتکنولوژی، مراقبت‌های پزشکی، تولید، ساخت و ساز و… شروع به کار کند. فرد باید قبل از اینکه رشته‌ی شیمی و مهندسی شیمی را انتخاب کند باید اطلاعات جامع و کاملی در مورد این رشته و میزان فرصت‌های شغلی مهندس شیمی به‌دست آورد و سپس دست به انتخاب بزند. از زیرشاخه‌های اصلی علم شیمـی می‌توان به: نانوتکنولوژی، مهندسی محیط زیست، داروسازی، طراحی و … اشاره کرد.
نظرات