سکته یا حمله قلبی چیست و چگونه درمان میشود؟

سکته قلبی زمانی اتفاق میفتد که قسمتی از عضله قلب به اندازه کافی خون دریافت نمی کند و ماهیچه های قلب خون را به طور کامل پمپاژ نمی کند. انفارکتوس میوکارد اصطلاحی دیگر برای حمله یا سکته قلبی می باشد. هر چقدر زمان بیشتر بگذرد و عضله قلب خون کافی دریافت نکند، آسیب به عضله قلب نیز افزایش خواهد یافت.
از راه های پیشگیری از سکته قلبی می توان به تغییر در سبک زندگی، کاهش سدیم در رژیم غذایی ، مدیریت استرس و کاهش وزن می تواند کیفیت زندگی را بهبود ببخشد. بیماری عروق کرونر یا CAD از عوامل اصلی حمله قلبی می باشد. از علل دیگری که کمتر شایع می باشد اسپاسم شدید یا انقباض ناگهانی شریان های کرونر می باشد که می تواند جریان خون به عضله قلب را متوقف کند.

 

علائم سکته قلبی

ناراحتی در قفسه سینه : افرادی که دچار حمله قلبی میشوند عموما درد، فشار و تنگی در قفسه سینه خود احساس می کنند. در صورت شدید بودن علائم و اینکه بیش از ۲ دقیقه به طول انجامید بهتر است با اورژانس تماس بگیرید.
درد انتشاری در بازوها : از علائم سکته قلبی می توان به درد انتشاری در بازوها اشاره کرد. این درد از قفسه سینه فرد آغاز می شود.
تهوع ، سوهاضمه، سوزش سردل یا معده درد : گاهی علائم حمله قلبی ممکن است با علائم گوارشی همراه باشد.
گلودرد یا درد در فک : در صورتی که فشار در قفسه سینه خود احساس می کنید که به سمت فک یا گلو شما انتشار یافته است ممکن است از علائم حمله قلبی باشد.

خستگی مفرط : خستگی زیاد یا ضعف بدنی بی علت و تکرار شونده می تواند نشان دهنده حمله قلبی باشد. در صورتی که دچار خستگی مفرط شدید یا بعد از انجام فعالیتی از نفس افتادید باید به پزشک مراجعه نمایید.

خروپف : خروپف در زمان خواب می تواند از علائم سکته قلبی باشد. زیرا خروپف مخصوصا با صدای بلند و نفس نفس زدن می تواند از نشانه های آپنه خواب باشد. فردی که دچار آپنه خواب یا وقفه تنفسی در خواب می شود برای مدت کوتاهی تنفس قطع شده این وقفه موجب فشار بر روی قلب خواهد شد.

سرفه بی وقفه : در صورتی که بدون وقفه و به طور مداوم سرفه می کنید و سرفه شما همراه با خلط سفید یا صورتی می باشد احتمالا در معرض سکته قلبی قرار گرفته اید.

عرق سرد : اگر بدون علت عرق سرد کرده اید، باید سریعا بع پزشک مراجعه کنید زیرا یکی از نشانه های سکته قلبی است.
ضربان قلب نامنظم : در صورتی که احساس می کنید قلب شما خارج از ریتم می زند باید به پزشک مراجعه نمایید زیرا ممکن است به علت یک مشکل قلبی به نام فیبریلاسیون دهلیزی باشد که نیاز به درمان فوری دارد.

خمیازه کشیدن در زمان ورزش : لازم است بدانید که خنک کردن اندام توسط تعریق پوستی انجام میشود. زمانی که مغز حرارت بیشتری را تولید می کند و بدن به اکسیژن بیشتری نیاز دارد که بدن با خمیازه کشیدن سعی دارد این کمبود را جبران نماید و اکسیژن بیشتری را وارد جریان خون کند و حرارت به وجود آمده را کاهش دهد. در صورتی که در زمانی ورزش در صورتی که گردش خون و خونرسانی به مغز کاهش یابد فرد برای جبران کمبود اکسیژن در زمان ورزش خمیازه می کشد.
احساس سرگیجه یا احساس سبکی سر : سرگیجه و سبکی سر می تواند به علت افت فشار خون و غیره اتفاق بیفتد و قلب نمی تواند آن گونه که باید خون را پمپاژ کند همین امر سبب می شود که فرد تعادل خود را از دست دهد و همزمان در قفسه سینه خود احساس ناراحتی کند و دچار تنگی نفس شود ، در این حالت باید سریعا به پزشک مراجعه نمایید.

بوی بد دهان بدون علت : در صورتی که بدون علت دهان شما بوی بدی دهد ممکن است باکتری ها به سیستم گردش خون نفوذ کرده و موجب التهاب در بافت قلب شود.

وجود لکه های چربی بر روی پوست : در صورتی که کلسترول خوننزدیک به سطح پوست که دارای ضخامت کمتری هستند خون را نتوانند عبور دهند برای حفظ تعادل چربی اضافه به زیر پوست انتقال خواهد یافت.

تغییر در فرم و ضخامت ناخن : از نشانه های عفونت قلب می توان به خم شدن ناخن رو به پایین و تورم انگشتان یا دیدن خطوط بنفش و کبود زیر ناخن ها اشاره کنیم.

کبود شدن لب ها : کبودی لب ها و تغییر رنگ آن به آبی می تواند نشاندهنده اختلال در خونرسانی باشد.

تورم در پاها : اختلال قلب در پمپاژ خون می تواند منجر به تورم در ساق پا شود.

– تنگی نفس
– ضربان قلب سریع
– کاهش توانایی در ورزش کردن
– خس خس کردن با خلط همراه با خون
– تکرر ادرار در شب
– تورم شکم
– افزایش سریع وزن به علت حفظ مایعات
– کاهش اشتها
– کاهش تمرکز و هوشیاری

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر این علائم را دارید، باید به دنبال درمان اورژانسی باشید!

– درد قفسه سینه
– ضعف یا ضعف شدید
– ضربان قلب سریع یا نامنظم که با تنفس کوتاه ، درد سینه و یا غش همراه است
– تنگی نفس و سرفه همراه با خلط

درمان سکته قلبی

آنژیوپلاستی

برای جلوگیری از وقوع حمله قلبی از آنژیوگرافی که یکی از مطمئن ترین روش ها برای تشخیص گرفتگی عروق کرونر می باشد استفاده میشود. اگر فردی درد قفسه سینه، تنگی آئورت یا نارسایی قلبی را تجربه کند. آنژیوگرافی تعداد عروق کرونر مسدود شده، محل انسداد، و میزان آن مشخص خواهد شد و به تعیین روش درمانی نیز کمک می کند. آنژیوگرافی در اصل با تزریق ماده رنگی حاجب توسط لوله بلند ، نازک و قابل انعطاف بنام کاتتر انجام می گیرد، زمانی که این لوله انعطاف پذیر به قلب میرسد ممکن است فرد دچار تپش قلب شود. این حالت طبیعی است. البته در طول آنژیوگرافی فرد نباید چیزی احساس کند و در صورت احساس درد باید سریعا به پزشک اطلاع دهید. در صورتی که محل گرفتگی و غیره مشخص شد پزشک روش درمانی را انتخاب می کند.

در آنژیوپلاستی عروق کرونر بالن به لوله ای مخصوص متصل است که وارد شریان کرونر فرد میشود پزشک متخصص قلب و عروق ابتدا با باد کردن بالن تنگی ایجاد شده را باز کرده و در صورت نیاز استنت گذاری را نیز انجام میدهد تا از گرفتگی ایجاد شده جلوگیری کند.

دیگر روش های درمانی 

– عمل جراحی دریچه قلب مصنوعی : در این جراحی دریچه آسیب دیده با یک دریچه مصنوعی جدید و سالم تعویض میگردد.
– آتروکتومی : این روش درمانی شبیه به آنژیوپلاستی است اما در سر کاتتر یک تیغ مخصوص با قابلیت چرخش قرار دارد تا پلاک رسوب شده در شریان ها را جدا نماید.
– عمل جراحی بای پس : در این روش درمانی که به عمل قلب باز نیز معروف است و برای بیماران با شرایط حاد توصیه میشود، مسیر های جدیدی برای گردش خون به عضله قلب ایجاد می کند که می تواند شریان های مسدود شده را احیا کند.
 – کاردیومیوپلاستی : این روش درمانی به این صورت است که عضلات اسکلتی بدن از ناحیه کمر یا شکم گرفته شده و جایگزین عضلات قلب آسیب دیده از سکته  قلبی خواهد شد.
– پیوند قلب : در این حالت قلب آسیب دیده خارج و قلب اهدایی جایگزین میشود.
– عمل جراحی قلب با میزان تهاجم کم : جایگزین عمل جراحی بای پس می باشد.
– فرسایش و تخریب به کمک فرکانس های رادیویی : در این روش کاتتر حاوی الکترود در سر آن وارد رگ شده و به سمت عضله قلب حرکت می کند تا سلول های عضلانی خاصی در قسمت های بسیار کوچک نابود شود.

متخصص قلب و عروق 

دکتر محمد تقی پور از متخصصین قلب و عروق در تهران و فارغ التحصیل از مرکز قلب دانشگاه شهید رجایی ، دانشگاه ایران می باشند. عمده فعالیت دکتر محمد تقی پور در زمینه آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی و استنتینگ عروق قلب و عروق محیطی و کاروتید، اکوکاردیوگرافی ، نوار قلب و غیره می باشد.