آشنایی با انواع تومور نخاع و روش های درمان

تومور نخاعی یک توده غیرطبیعی از بافت درون یا اطراف طناب نخاعی و یا ستون فقرات است. این سلول‌ها به ‌طور غیرقابل کنترلی رشد می کنند و تکثیر می‌شوند، که ظاهراً توسط مکانیسم‌ هایی که سلول ‌های طبیعی را کنترل می‌کنند کنترل نشده‌ اند.

 

تومورهای ستون فقرات می توانند خوش خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند. تومورهای اولیه از ستون فقرات یا نخاع منشأ می‌گیرند و تومورهای متاستازیک یا ثانویه ناشی از گسترش سرطان از محل دیگری به ستون فقرات هستند. هر کدام از این تومور ها می توانند در مکان های مختلفی رشد کنند. این تومور ها باید توسط جراح تومور نخاع به موقع تشخیص داده شوند و درمان شوند. تومور نخاع انواع مختلفی دارد و متناسب با نوع تومور علائم متفاوت است.

علائم تومور نخاع

تومور نخاع، بسته به خوش خیم بودن یا بد خیم بودن آن علائم مختلفی از خود نشان می دهد. یکی از شایع ترین علائم این تومورها کمر درد است. این درد بیشتر در قسمت میانی یا قسمت پایین کمر دیده می شود. این کمر درد به صورت مستقیم با فعالیت بدنی، ورزش و … در ارتباط نیست. ولی این درد ها با فعالیت بدنی افزایش می یابد و ممکن است با دراز کشیدن کاهش پیدا کند. این درد امکان دارد به پاها، بازو و باسن نیز سرایت کند. با افزایش اندازه و رشد تومور ممکن است علائمی چون ضعف در پاها و یا از دست دادن حس پا، حس در بازو و قفسه سینه، سفت شدن و گرفتگی در گردن یا پشت و یا سوزن سوزن شدن، از دست دادن تعادل، کاهش حس پا و … به سرما و گرما و درد، از دست دادن کنترل مثانه و … . این علائم بسته به این که کدام یک از اعضا تحت فشار باشد متفاوت است.

انواع تومور نخاع در کودکان

تومور در قسمت نخاع کودکان بسیار نادر است ولی در مواردی دیده شده است. در زیر تعدادی از تومور ها در کودکان را مشاهده می کنیم.

• استئوئید استئوما
• استئوکاندروما
• استئوسارکوما
• سارکوم
• یوئینگ
• گرانولوم
• ائوزینوفیلیک
• کیست آنوریسمال
• کوردوما
• کندروسارکوم
• مزانشیمی
• سلول ژانت
• فیبرودیسپلازیا
• فیبرومت
• آنژیوسارکوما
• همانژیوما

انواع تومور نخاع در بزرگسالان

۱- تومور های که در محدوده خارج از قسمت سخت شامه ایجاد می شوند. این نوع  از تومور های نخاع، باعث درگیر شدن استخوان های  ستون فقرات می شود. اکثر تومور ها در ستون فقرات به صورت متاستازیک دیده می شود. این بدین معنی است که تومور اولیه و اصلی در یک ارگان غیر از ستون فقرات و نخاع رشد کرده اند و بعد به نخاع و ستون فقرات رسیده اند. انتقال سلول های مربوط به تومور از طریق جریان خون اتفاق می افتد. از رایج ترین انواع تومورهای نخاعی در بدن بانوان در قسمت سینه و یا ریه ایجاد می شود. در آقایان این تومور ها در اطراف پروستات یا ریه ایجاد می شود. تعداد تومورهایی که در ستون فقرات و نخاع ایجاد می شود به نسبت تومورهایی که بر اساس متاستازیک ایجاد می شود کمتر است. این تومور ها به شرح زیر هستند.

• استئوما(خوش خیم)
• استئوبلاستوما(بدخیم)
• تومورهای سلول های غول پیکر(خوش خیم)
• سارکوم استئوژنیک(بدخیم استخوانی)
• کوردوما(بدخیم استخوانی)
• کندروسارکوم(بدخیم استخوانی)
• سارکوم اوینگینگ(بدخیم استخوانی)

۲- تومور هایی که در درون سخت شامه ایجاد می شوند. این نوع از تومورها در قسمت داخلی شامه یعنی لایه خارجی استخوان رشد می کنند ولی از  نخاع خارج هستند.

• مننژیوما. مننژیوما و عصبی جز رایج ترین تومورهای در این نوع هستند که در ناحیه نخاع رشد می کنند. این نوع از تومورها در داخل قسمت شامه دیده می شوند. شامه به غشای بسیار نازکی گفته می شود که مایع نخاع و خود نخاع را احاطه کرده است. این تومورها در بین بانوان و افراد میان سال دیده می شود و معمولاً تومور های خوش خیم هستند.
• شووانوما و نوروفیبروما دو نوع دیگر تومور هستند که در خارج از نخاع قرار می گیرند. این تومور ها خوش خیم هستند.
• اپیدیموم پایانه فیلوم درست در زیر قسمت نخاع ایجاد می شود. معمولاً این تومور در بخش لامبار و ساکرال ایجاد می شود. این نوع تومور معمولاً خوش خیم هستند.

علل بروز تومـور نخاع

علل اصلی ایجاد تومور نخاع هنوز ناشناخته است. تعدادی از این تومور ها به دلیل قرار گرفتن در مقابل عواملی است که باعث سرطان می شود. معمولاً این نوع از تومورها در افرادی که نقص سیستم ایمنی دارند بیشتر دیده می شود. تومور های نخاعی معمولاً به صورت ژنتیکی و وراثتی در بعضی خانواده ها دیده می شود.

روش های تشخیص تومـور نخاعی

تومور نخاعی را باید سریع تشخیص داد و به دنبال درمان ان رفت تا ایجاد آسیب های جدی جلوگیری شود. پزشکان با بررسی های دقیق روی اعضای بدن می توانند تا حدودی تشخیص دهند که تومور در کدام قسمت قرار دارد. چند روش برای این که بتوان تومور نخاعی را تشخیص داد وجود دارد که در ادامه به ان اشاره می کنیم.

۱- عکس‌برداری MRI یکی از بهترین شیوه ها برای بررسی نخاع و ستون فقرات است. با این روش محل دقیق تومور می تواند مشخص شود.

۲- میلوگرافی همراه با توموگرافی کامپیوتری جز روش هایی است که از آن در صورت نبود MRI می توان استفاده کرد. رادیولوژی از نخاع و ستون فقرات می تواند تغییرات روی استخوان ها را نشان دهد ولی محل اصلی تومور را نمی توان با آن به طور دقیق مشخص کرد.

۳- بیوپسی از تومور های نخاعی روشی است که برای تعیین دقیق تومور نخاعی انجام می شود. بعد از انجام بیوپسی باید نمونه برداری انجام شود. نمونه برداری برای تومور های اولیه لازم است ولی برای تومور هایی که از قسمت های دیگر متاستاز شده اند نیازی نیست. گاهی اوقات برای نمونه برداری از عمل جراحی استفاده می شود و گاهی نیز می توان نمونه برداری را با سوزن همراه ام آر آی یا سی تی اسکن انجام داد.

دکتر مهرداد بختوری جراح تومور نخاع ، با داشتن مدرک جراحی اندوسکوپیک از آلمان بهترین گزینه برای مشاوره و معاینه در تهران می باشند.

دکتر بختوری علاوه بر داشتن مهارت های بروز بعنوان جراح تومور نخاع ، جراح ستون فقرات و پارگی دیسک کمر نیز هستند که هموطنان عزیز جهت دریافت نوبت و مشاوره می توانند با مطب ایشان تماس حاصل فرمایند:

تلفن تماس: ۰۲۱۸۸۶۷۵۳۶۰