ماجرای فعال شدن گسل مشا بعد از ۱۹۰ سال در تهران چیست؟
ماجرای فعال شدن گسل مشا بعد از ۱۹۰ سال در تهران چیست؟
گسل مشا یکی از مهمترین گسل های تهران است که گفته میشود که این گسل بعد از ۱۹۰ سال در زلزله ساعت ۴۸ دقیقه بامداد جمعه ۱۹ اردیبهشت، به بزرگی ۵٫۱ ریشتر دماوند در استان تهران فعال شده است. استاد پژوهشگاه زلزله‌شناسی درباره زلزله تهران گفت:، این همان گسلی است که در آن زلزله ۷ ریشتری رخ داده بود.جزئیات و مشخصات و محدوده این گسل با عکس و نقشه در تهران و و مناطقی که روی این گسل در تهران واقع هستند را در مجله حرف تازه توضیح میدهیم
گسل مشا کجاست؟
گسل مشا، گسلی بزرگ با طول زیاد و لرزه‌زا است که در طول رشته کوه البرز و از شمال آن بر روی دامنه‌های جنوبی رانده شده که در بالا دست سد لتیان با گسل شمال تهران تلاقی دارد و به همین دلیل لغزش و فعالیت هر یک از دو گسل مشا یا شمال تهران، به حرکت گسل دیگر ختم میشود.
فعال شدن گسل مشا پس از ۱۹۰ سال صحت دارد؟
ساعت ۴۸ دقیقه بامداد جمعه ۱۹ اردیبهشت، زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۵٫۱ ریشتر دماوند در استان تهران را لرزاند که خوشبختانه این زمین‌لرزه و ۲۰ پس‌لرزه آن تاکنون به طور مستقیم منجر به حادثه جانی نشده است و فقط یک فرد سالخورده حین فرار در دچار حادثه شد که متأسفانه فوت کرد و در در شهرهای تهران، کرج، قزوین و فیروزکوه این لرزش را حس کردند.
گسل مشا فشم که از سمت فیروزکوه و دماوند تا محدوده کندوان امتداد یافته و طول آن حداقل ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر است و توانمندی‌اش برای زلزله بیش از ۷ ریشتر است، اما بررسی‌ها حاکی از این است که ای گسل از ۱۹۰ سال پیش تاکنون منجر به وقوع زمین‌لرزه در تهران نشده است.
رییس شبکه شتابنگاری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با بیان اینکه در حال حاضر تنها اطلاعات ۳ ایستگاه شتابنگاری را استخراج کردیم گفت: با گذشت یکی دو ساعت از وقوع زمین لرزه امروز با بزرگای ۵٫۱ نمی توان درباره گسل مسبب آن اظهار نظر کرد ولی با توجه به اینکه این زمین لرزه در اطراف دماوند بوده گسل مشا می تواند مسبب این زلزله باشد.
به گفته این محقق ادامه داد: تایید گسل مسبب این زمین لرزه مستلزم این است که اطلاعات همه ایستگاه‌های شتابنگاری را داشته باشیم و بر اساس آن این رخداد لرزه‌ای را با دقت بیشتری مکان یابی کنیم و ولی با توجه به اینکه این زمین لرزه در اطراف دماوند بوده احتمال می رود که مسبب این زلزله کسل فعال مشا باشد.
از نظر زمین شناسی شهر تهران در نزدیکی رشته کوه البرز و در یک دشت وسیع قرار گرفته است که چندین رشته گسل فعال، اصلی و فرعی در آن وجود دارد؛ مهمترین گسل‌های شهر تهران عبارتند از گسل مشا با طول تقریبی ۲۰۰ کیلومتر، گسل شمال تهران با طول تقریبی ۹۰ کیلومتر و گسل جنوب ری با طول تقریبی ۲۰ کیلومتر.
محدوده گسل مشا کجاست؟
گسل مشا مناطقی همچون نیاوران در شمال شرق تا برج‌های منطقه ۲۲ در غرب تهران را تحت تاثیر قرار می‌دهد، گسل مشا، گسلی است طویل، اساسی و لرزه زا است که در طول رشته کوه البرز و از شمال آن بر روی دامنه‌های جنوبی رانده شده است که در بالا دست سد لتیان با گسل شمال تهران تلاقی دارد و به همین دلیل لغزش و فعالیت هر یک از دو گسل مشا یا شمال تهران، به حرکت گسل دیگر ختم میشود.
زلزله ۷ ریشتری روی گسل
مشاء گسل مهمی است، زلزله ۱۸۳۰ دماوند، روی همین گسل اتفاق افتاده است. ۱۹۰ سال است که زلزله مهمی روی آن اتفاق نیفتاده است و به هر حال با توجه به فعال بودن گسل و همچنین به دلیل این که گسل در روستای کلان با گسل شمال تهران تلاقی دارد، به نظر می‌آید این روند با اهمیتی برای شهرهای اطراف آن مثل تهران، دماوند، بومهن و پردیس است. تهران مرکز اصلی جمعیتی است و باقی شهرها روی هم ۱۰۰هزار نفر جمعیت دارند.
استاد پژوهشگاه زلزله توضیح داد: با قطعیت نمی‌توانیم بگوییم این زلزله اصلی است یا پیش لرزه، نمی‌توانیم بگوییم اتفاق بزرگتری رخ نمی‌دهد، اما با توجه به این که برآورد شده در سال ۱۸۳۰ میلادی زلزله تاریخی با بزرگای ۷ روی این گسل رخ داده است، همیشه این احتمال هست که زلزله‌ای بزرگتر از ۷ هم روی آن رخ بدهد.
مهمترین گسل‌های اطراف تهران
معاون پژوهشی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با بیان اینکه خوشبختانه زلزله ۵٫۱ امروز دماوند چندین پس لرزه داشته است، گفت: این زلزله ارتباطی با فعالیت آتشفشانی ندارد چرا که نزدیکترین گسل به این آتشفشان است در طول تاریخ فعالیت های خود را داشته اشت.
در اطراف تهران گسل های متعددی چون “شمال تهران”، “مشا” و “کهریزک” و “گرمسار” کشیده شده است و آنچه که تاکنون از نظر ما احتمال می رود که گسل مسبب باشد، گسل مشا است.
گرداوری: مجله حرف تازه
نظرات