۶ نکتۀ مهم و ضروری در حمل و نقل کالای خطرناک
حادثه در روزی از روزهای عادی سال ۱۹۷۳ اتفاق افتاد؛ هواپیمای باربری ۱۶۰ مثل همیشه از نیویورک به قصد آلمان به هوا بلند می‌شود. چیزی نمی‌گذرد که دودی غلیظ از آن برمی‌خیزد. خلبان دور می‌زند که فوراً فرود بیاید، اما ابتدا دید و بعد هوشیاری خود را از دست می‌دهد. هواپیما با دماغه به زمین می‌خورد و طی انفجاری، هر چهار خدمۀ آن فوت می‌کنند، و همۀ این‌ها فقط به خاطر یک بسته‌بندی اشتباه بود.
پرواز ۱۶۰ حاوی ۷هزار کیلوگرم مواد و کالای خطرناک بود؛ مایعی اسیدی از یکی از بسته‌ها نشت می‌کند و با خاک‌اره‌های بیرون‌زده از بستۀ کناری خود واکنش شیمیایی نشان می‌دهد و می‌شود آنچه که نباید.
پس اگر به هر طریقی با جابه‌جایی چنین محصولات و فرآورده‌هایی سروکار دارید، ضرورت حکم می‌کند که دوره کالای خطرناک را بگذرانید و با تمامی استانداردها و قوانین ایمنی آن آشنا باشید. در این مطلب از نکات مهم در حمل‌ونقل کالای خطرناک https://rahbardanesh.com/blog/maritime-transportation-of-dangerous-goods/ می‌گوییم و توضیح می‌دهیم که چگونه می‌توان به این دانش مسلط شد.
نکاتی که برای حمل و نقل کالای خطرناک باید بدانیم
حمل و نقل کالاهای خطرناک کار بسیار چالش‌برانگیزی به حساب می‌آید، به‌خصوص اگر قرار باشد به‌صورت بین‌المللی انجام شود. علاوه بر استانداردها و مقررات بین‌المللی، هر کشوری نیز قوانین خاص خود را برای این مواد دارد که ملزم به رعایت آن‌ها هستیم. اما در کل، تمام نکاتی را که باید دربارۀ حمل این کالاها بدانید و به آن‌ها توجه کنید می‌توان در شش مورد زیر خلاصه کرد:
کالاهای خطرناک کدام‌اند؟
هر باری که برای انسان، حیوان، محیط‌زیست و دیگر اموال آسیب‌زا باشد خطرناک قلمداد می‌شود. آن‌ها را بسته به نوع و میزان خطر در ۹ کلاس طبقه‌بندی می‌کنند: مواد منفجره، گازها، مایعات قابل اشتعال، جامدات قابل اشتعال، مواد اکسیدکننده و پراکسیدهای آلی، مواد سمی و عفونی، مواد رادیواکتیو، مواد خورنده و مواد و اشیای خطرناک متفرقه.
پس در درجۀ اول باید آن‌ها را بشناسیم و ببینیم هر کالا در کدام دسته قرار می‌گیرد تا مراحل بعدی آن، از بسته‌بندی گرفته تا بارگیری و تخلیه را طبق دستورالعمل‌های مربوط به همان پیش ببریم.
چگونه آن‌ها را بسته‌بندی کنیم؟
همان‌طور که گفته شد، کالاهای هر کلاس به شیوۀ خاص خود باید بسته‌بندی شوند؛ به‌گونه‌ای که ریسک بروز حادثۀ ناشی از آن را به حداقل برساند. از طرفی، بعد از اتمام بسته‌بندی باید آن را با علائم و نمادهای استاندارد برچسب‌گذاری کرد تا تمام عوامل درگیرِ کار از محتویات درونی، نوع خطر و دستورالعمل‌های ایمنی مربوط به آن خبر داشته باشند.
پکینگ کالاهای خطرناک، علامت‌گذاری صحیح آن‌ها و حتی چیدمان حرفه‌ای و اصولی‌شان در کنار هم جزئیات زیادی را در بر می‌گیرد و دانش و مهارت خود را می‌طلبد. حادثۀ پرواز ۱۶۰، اهمیت آگاهی به آن‌ها را به‌وضوح نشان می‌دهد.
به چه روشی آن‌ها را به مقصد بفرستیم؟
انتخاب روش مناسب حمل و نقل هم آگاهی می‌خواهد و به نوع کالای خطرناک و قوانین بین‌المللی مرتبط با آن بستگی دارد؛ چون هرکدام از روش‌های حمل هوایی، دریایی، جاده‌ای و ریلی قوانین و اماواگرهای خاص خود را دارند.
برای مثال، برخی کالاهای خطرناک به‌هیچ‌وجه توسط خطوط هواپیمایی پذیرفته نمی‌شوند، یا حمل جاده‌ای بعضی دیگر فقط با کامیون‌ها و وانت‌های مخصوص انجام می‌شود. درکل، در ارسال هوایی چنین بارهایی مقررات ICAO/IATA، در حمل دریایی آن‌ها آیین‌نامۀ IMDG، در حمل جاده‌ای ADR و در جابه‌جایی ریلی‌شان ضوابط RID حاکم است که باید به آن‌ها مسلط باشید و آن‌ها را رعایت کنید.
چه مجوزها و مدارکی برای جابه‌جایی آن‌ها دریافت کنیم؟
جابه‌جایی کالاهای خطرناک فقط با دریافت مجوز از مقامات و ارگان‌های مرتبط و همچنین داشتن مدارک قانونی امکان‌پذیر است. برگۀ اطلاعات ایمنی MSDS یکی از آن‌ها محسوب می‌شود؛ فرمی که تمامی اطلاعات فنی کالا، دستورالعمل‌های مربوط به حفظ ایمنی و همچنین شیوۀ برخورد با پیشامدهای اضطراری را در آن درج می‌کنند و حتماً باید همراه محموله و در دسترس همۀ افراد درگیر با حمل و نقل باشد.
علم به این نوع مجوزها و مستندات لازم و همچنین شیوۀ دریافت آن‌ها، از آن‌دست نکاتی است که باید بدانید تا هم احتمال بروز خطر را کاهش دهید، هم بهانه‌ای به دست نهادهای اجرایی و نظارتی ندهید تا مانع از ارسال بارتان شوند.
در شرایط اضطرار چه اقداماتی انجام دهیم؟
در حمل و نقل کالاهای خطرناک همیشه باید آماده و گوش‌به‌زنگ بود. بخشی از این آمادگی به قبل از ارسال بار برمی‌گردد: خطرهای مالی ناشی از آن را با بیمه‌ای مناسب پوشش دهید و اطمینان یابید که مقررات بسته‌بندی به‌درستی انجام شده باشد و حتماً چک کنید که افرادِ درگیر از تجهیزات ایمنی و استانداردی مثل دستکش، لباس ضد حریق یا سیستم هشداردهندۀ نشتی استفاده کنند.
بخشی دیگر از آمادگی هم به حوادثِ حین کار برمی‌گردد: باید تمامی مخاطرات پیرامون کار را بشناسید، موقعیت‌های اورژانسی احتمالی را پیش‌بینی کنید، برای واکنش به آن‌ها دستورالعمل و برنامه‌‌ای درست بچینید و از همه مهم‌تر به افراد آموزش دهید که در چنین شرایطی چه اقداماتی انجام دهند.
چگونه یاد بگیریم و آموزش دهیم؟
تمام افرادی که با انتقال و جابه‌جایی چنین مواد و کالاهایی سروکار دارند، باید دورۀ کالای خطرناک را بگذرانند، آموزش تخصصی ببینند و به‌روز باشند. فقط در این صورت است که حمل و نقل راحت و ایمنی خواهید داشت و می‌توانید ریسک‌ها و مواقع بحرانی را به‌خوبی مدیریت و کنترل کنید.
چرا دورۀ کالای خطرناک راهبردانش؟
هرکدام از موارد مطرح‌شده در بخش‌های قبل، ماده و تبصره و قانون های زیادی در دل خود دارند که مدام به‌روزرسانی شده و تغییر می‌کنند. برخی نکات هم تنها به‌تجربه دستمان می‌آیند و نمی‌توان روی کاغذ پیدایشان کرد. به همین دلیل باید به دنبال دوره‌ای باشید که هم به‌صورت تئوری و هم عملی در یادگیری و آموزش این فرایند، همراهتان باشد.
مجموعۀ راهبردانش با تکیه بر تجربه‌ای که دارد، از همۀ دغدغه‌ها و پرسش‌های موجود در این زمینه آگاه است و در دورۀ حمل و نقل کالای خطرناک خود آن‌ها را به‌تمامی و مطابق با شرایط روزِ حاکم پوشش می‌دهد.
این دوره برای همۀ کسانی که در حوزۀ واردات و صادرات فعالیت دارند، در صنعت لجستیک و حمل و نقل کار می‌کنند، تجارت‌های جهانی انجام می‌دهند یا صرفاً در پی به‌روزرسانی و ارتقای آگاهی خود هستند، مفید و کاربردی است.
پیشنهاد می‌کنیم وقت را تلف نکنید و همین امروز به‌منظور ایمنی و پیش‌برد راحت‌تر حمل کالاهای پرخطر، برای فراگیری این مهارت اقدام کنید.
رپورتاژ / ۳۵۳۱۵۹
نظرات