محصولات بدون قند، مزایا و معایب!

مقدمه

با افزایش آگاهی مردم درباره مضرات مصرف بیش از حد قند و تاثیرات منفی شکر بر سلامتی و نقش آن در مشکلات بهداشتی مانند دیابت و چاقی و حتی مشکلات پوستی، تقاضا برای محصولات بدون قند به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این مقاله به بررسی محصولات بدون قند، انواع جایگزین‌های قند، مزایا و معایب، و کاربردهای این محصولات می‌پردازد.

 

تاریخچه و تکامل محصولات بدون قند

محصولات بدون قند برای اولین بار در دهه‌های اولیه قرن بیستم معرفی شدند. این محصولات ابتدا برای افراد مبتلا به دیابت تولید شدند، اما به مرور زمان، مورد توجه ورزشکاران و افراد دارای رژیم غذایی و حتی عموم مردم قرار گرفتند. با پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیک در دهه های اخیر، جایگزین‌های جدیدی برای شکر کشف و توسعه یافتند که به بهبود طعم و کیفیت محصولات بدون قند کمک کردند. این پیشرفت‌ها باعث شدند که این محصولات به گزینه‌های محبوب‌تری در بین مصرف‌کنندگان تبدیل شوند. در زیر به معرفی برخی این جایگزین ها میپردازیم:

جایگزین‌های قند

ایزومالت

تعریف و تاریخچه

ایزومالت یک پلی‌ال یا الکل قندی است که از ساکارز به دست می‌آید. این ماده برای اولین بار در دهه ۱۹۶۰ در آلمان کشف شد و از آن زمان به عنوان یک جایگزین قند در صنایع غذایی مورد استفاده قرار گرفته است.

فرآیند تولید ایزومالت

همانطور که گفته شد ایزومالت از ساکارز، که همان شکر معمولی است، به دست می‌آید که ساکارز نیز خود از منابع طبیعی مانند نیشکر و چغندر قند استخراج می‌شود پس در نتیجه ایزومالت نیز یک قند الکی طبیعی بشمار می آید.

در مرحله اول فرآیند تولید، ساکارز با استفاده از آنزیم‌ها به ایزومالتوز تبدیل می‌شود. در مرحله دوم، ایزومالتوز تولید شده تحت فرآیند هیدروژناسیون قرار می‌گیرد. در این مرحله، ایزومالتوز به ایزومالت تبدیل می‌شود. این فرآیند باعث می‌شود که ایزومالت دارای نقطه ذوب بالایی باشد ، که آن را برای استفاده در محصولات پختنی مناسب می‌سازد.

خواص ایزومالت

طعم و مزه

ایزومالت دارای طعم شیرین ملایم و طبیعی است که بسیار نزدیک به طعم قند معمولی است. این ویژگی باعث می‌شود که در محصولات غذایی بدون قند به راحتی قابل استفاده باشد.

شاخص گلیسمی

ایزومالت دارای شاخص گلیسمی پایین (GI) است، این به معنی آن است که تأثیر کمتری بر افزایش سطح قند خون دارد. این ویژگی باعث می‌شود که ایزومالت برای افراد دیابتی و دارای قند خون بالا مناسب باشد.

پایداری حرارتی

یکی از ویژگی‌های برجسته ایزومالت، پایداری حرارتی بالای آن است. این ماده می‌تواند در دماهای بالا مقاومت کند بدون اینکه خواص خود را از دست بدهد، که این امر در تولید محصولاتی از قبیل بیسکویت بدون قند، آبنبات‌، شکلات و دیگر خوراکی های بدون قند بسیار مفید است.

کالری

ایزومالت دارای کالری کمتری نسبت به قند معمولی است، که این ویژگی آن را به یک انتخاب مناسب برای افرادی که به دنبال کاهش مصرف کالری هستند، تبدیل می‌کند.

مقاوم به پوسیدگی دندان

ایزومالت توسط باکتری‌های دهانی تخمیر نمی‌شود، بنابراین خطر پوسیدگی دندان را کاهش می‌دهد.

سوکرالوز

تعریف و تاریخچه

سوکرالوز یک شیرین‌کننده مصنوعی است که در دهه ۱۹۷۰ در بریتانیا کشف شد. این ماده از ساکارز به دست می‌آید و دارای قدرت شیرین‌کنندگی بسیار بالایی نسبت به قند معمولی است حتی مقدار کمی از آن میتواند شیرینی بالایی ایجاد کنید. این ماده نیز دارای شاخص گلیسمی صفر است و برای افراد دیابتی و افرادی که رژیم کم‌کالری دارند، مناسب است

کاربردها

سوکرالوز در تولید محصولات مختلفی مانند نوشیدنی‌های بدون قند، آبنبات‌ها و آدامس‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به دلیل پایداری حرارتی و شیمیایی خود، می‌تواند در فرآیندهای پخت و پز و تولید مواد غذایی مورد استفاده قرار گیرد.

مزایا و معایب محصولات بدون قند

مزایا

کاهش مصرف کالری

یکی از مهم‌ترین مزایای محصولات بدون قنـد، کاهش مصرف کالری است. جایگزین‌های قنـد معمولاً کالری کمتری نسبت به قند معمولی دارند که می‌تواند به کاهش وزن و مدیریت کالری دریافتی کمک کند. این امر به ویژه برای افرادی که به دنبال کاهش وزن یا حفظ وزن مناسب هستند، بسیار مفید است.

مناسب برای افراد دیابتی

محصولات بدون قنـد به دلیل داشتن شاخص گلیسمی پایین، تأثیر کمتری بر سطح قنـد خون دارند. این ویژگی آن‌ها را به گزینه‌ای مناسب برای افراد مبتلا به دیابت تبدیل می‌کند، زیرا مصرف این محصولات باعث افزایش ناگهانی قنـد خون نمی‌شود.

حفظ سلامت دندان‌ها

قنـد معمولی می‌تواند باعث پوسیدگی دندان‌ها شود. محصولات بدون قند، به ویژه آن‌هایی که از جایگزین‌های قند مانند ایزومالت و زایلیتول استفاده می‌کنند، به کاهش خطر پوسیدگی دندان کمک می‌کنند. زایلیتول به عنوان یک جایگزین قنـد شناخته شده است که باکتری‌های مضر دهان را کاهش می‌دهد و به حفظ سلامت دهان و دندان کمک می‌کند.

کاهش خطر بیماری‌های مرتبط با مصرف قند

مصرف زیاد قنـد با بیماری‌هایی مانند چاقی، بیماری‌های قلبی، دیابت نوع ۲ و برخی از انواع سرطان‌ها مرتبط است که کاهش مصرف قند از طریق استفاده از محصولات بدون قنـد می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری‌ها و به بهبود سلامت عمومی کمک کند.

تنوع در رژیم غذایی

محصولات بدون قنـد به افراد کمک می‌کنند تا بتوانند رژیم غذایی متنوع‌تری داشته باشند بدون اینکه نگرانی از مصرف زیاد قنـد داشته باشند. این امر به ویژه برای افرادی که باید مصرف قنـد خود را به دلایل پزشکی محدود کنند، مفید است.

معایب

نیاز به مصرف متعادل

برخی از جایگزین‌های قند مانند الکل‌های قندی (مانند سوربیتول، زایلیتول و ایزومالت) ممکن است در مصرف زیاد منجر به مشکلات گوارشی مانند نفخ، اسهال و نفخ شوند. پس، توصیه میشود این محصولات به اندازه و کنترل شده مصرف گردد تا از بروز این عوارض ملینی جلوگیری شود.

نگرانی‌های مربوط به شیرین‌کننده‌های مصنوعی

برخی از شیرین‌کننده‌های مصنوعی مانند آسپارتام و ساخارین ممکن است در برخی افراد نگرانی‌هایی در مورد ایمنی و اثرات طولانی‌مدت بر سلامت ایجاد کنند اما هنوز اطلاعات و آزمایشاتی که مضرر بودن جایگزین های دیگر مانند ایزومالت یا سوکرالوز را نشان دهد ارائه نشده پس در نتیجه میتوان با خیال از محصولات بدون قنـد متشکل از این شیرین کننده ها استفاده کرد.

در نتیجه‌

استفاده از محصولات و میان وعده هایی که با جایگزین های شکر تولید شده اند با مزایای قابل توجهی که برای آنها ذکر شد، به گزینه‌ای جذاب برای بسیاری از مصرف‌کنندگان تبدیل شده‌اند که در نهایت، مصرف متعادل و آگاهانه از این محصولات می‌تواند به بهره‌مندی از مزایای آن‌ها کمک کند و از بروز مشکلاتی مانند دیابت و … جلوگیری کند./۳۱۶۶۹۷