با رگ‌های واریسی روی پای خود چه کنیم؟
پیش از ورود به بحث اصلی، ابتدا باید بدانیم که رگ‌های واریسی چیست و چگونه در بدن ایجاد می‌شوند. دریچه‌های لانه کبوتری موجود در سیاهرگ‌های پا، معمولا خون را از پاها به سمت قلب پمپاژ می‌کنند. با این حال وقتی این دریچه‌ها کارایی خود را از دست داده، نشت کرده، یا عملکرد نادرست داشته باشد؛ خون به جای بازگشت به قلب در رگ‌ها جمع می‌شود. این تجمع خون باعث برآمدگی و بزرگ شدن رگ می‌شود. در نتیجه چیزی که در مورد آن صحبت می‌کنیم یعنی رگ‌های واریسی را ایجاد می‌کند. درمان واریس پا امروزه به روش‌های غیر جراحی نیز ممکن است. همچنین پیشنهادات خوب زیادی برای جلوگیری از شدت گرفتن واریس وجود دارد. در این نوشته به بررسی این موضوعات پرداخته‌ایم.
پیشگیری و درمان‌های خانگی واریس
اگرچه هیچ درمان خانگی قطعی و ریشه‌ای برای واریس وجود ندارد؛ اما روش‌های زیر می‌توانند نمود ظاهری آنها را کاهش داده و ناراحتی‌های ناشی از آن را از بین ببرند.
بالا نگه داشتن پا
برای موارد جزئی وریدهای واریسی، دراز کشیدن و قراردادن پاها جایی کمی بالاتر از سطح بدن بسیار مفید و موثر است. این کار را می‌توانید در ساعات میانی و پایانی روز و برای چند دقیقه انجام دهید. این وضعیت جریان خون را در ساق پا کاهش داده و می‌تواند از ضخیم شدن سیاهرگ‌های واریسی جلوگیری کرده و دردهای مبهم آن را تسکین دهد.
جوراب الاستیک واریس
جوراب‌های فشرده یا ساپورت مخصوص واریس، گزینه دیگری برای افراد مبتلا به واریس هستند. این جوراب‌ها رگ‌ها را پشتیبانی می‌کنند. ایجاد فشار روی دیواره سیاهرگ‌ها از کشش آنها جلوگیری می‌کند. همچنین این روش گردش خون را در پاها و ساق پا تقویت کرده و به افزایش جریان خون برای کاهش درد و ناراحتی کمک می‌کند.
داروهای مسکن و ضد التهاب
استفاده از داروهایی مانند ایبوپروفن یا سایر داروهای ضدالتهاب و برخی مکمل‌ها، می‌توانند در تسکین دردهای ناشی از واریس موثر باشند.
خودداری از نشستن یا ایستادن طولانی مدت
مطمئن شوید که به‌طور مرتب حرکت می‌کنید؛ یا برای کمک به بهبود گردش خون ساعاتی را استراحت می‌کنید. در واقع یکی از دلایل ایجاد واریس در دنیای مدرن، بی‌تحرکی و ثابت ایستادن یا نشستن برای ساعات طولانی در طول روز است. بنابراین بهتر است هر نیم الی یک ساعت یک بار از پشت میز خود بلند شده و ۵ دقیقه را به قدم زدن یا دراز کشیدن بپردازید.
داشتن ورزش کافی و منظم
ورزش از جمله فعالیت‌هایی است که می‌تواند به صورت ریشه‌ای از وقوع واریس جلوگیری کند. در واقع ورزش منظم با بهبود وضعیت قلبی و عروقی شما، از خراب شدن دریجچه‌های لانه کبوتری جلوگیری کرده و ابتلا به واریس را به تاخیر می‌اندازد.
مدیریت وزن
یکی از دلایل شدت گرفتن واریس پا، وزن بالا است. بنابراین مراقب وزن خود باشید؛ زیرا اضافه وزن می‌تواند فشار بیشتری به پاهای شما وارد کرده و موجب شدت یافتن واریس شود.
استفاده از لوسیون‌های مرطوب‌کننده
یکی از عوارض واریس، خشک شدن، ترک خوردن و پوسته پوسته شدن پوست پا در محل ایجاد واریس است. حتی در موارد شدید، این مشکلات مکن است به ایجاد زخم‌هایی در سطح پوست منجر شود. بنابراین بسیار مهم است که سطح پوست خود را به کمک لوسیون‌ها، کرم‌ها یا روغن‌های مرطوب‌کننده، مرطوب و نرم نگه دارید. به عنوان مثال پیشنهاد استفاده از وازلین برای واریس با توجه به خواص مرطوب‌کننده این ماده، در این زمینه بسیار توصیه می‌شود.
رژیم غذایی
پزشکان برای کمک به جلوگیری از نفخ ناشی از احتباس مایعات، رژیم غذایی کم نمک را توصیه می‌کنند. در واقع مصرف کمتر نمک به معنای داشتن سیستم قلبی و عروقی سالم‌تر و در نتیجه احتمال ابتلای کمتر به واریس است.
در نهایت شما می‌توانید از همه یا بخشی از این توصیه‌ها برای مدیریت بیماری واریس خود استفاده کنید.
درمان‌های پزشکی واریس
در موارد شدید معمولا درمان‌های خانگی موثر نیستند. بنابراین اگر درمان خانگی کمکی به شما نکرد؛ احتمالا به درمان‌های پزشکی و پیچیده‌تری نیاز دارید. در این بخش به معرفی متداول‌ترین روش‌های پزشکی و غیرجراحی درمان واریس‌های سطحی و عمقی پا پرداخته‌ایم.
اسکلروتراپی با هدایت اولتراسوند یا تزریق
اسکلروتراپی فرآیندی است که در آن پزشک متخصص، فوم یا ماده خاصی را به وریدهای آسیب‌دیده تزریق می‌کند. همچنین وضعیت رگ‌ها را بهبود بخشیده و آنها را می‌بندد. البته اگر قبلا ترومبوز ورید عمقی داشته‌اید، احتمالا این درمان برای شما مناسب نباشد. در این روش ماده تزریقی به کمک سونوگرافی به داخل ورید هدایت می‌شود. بنابراین امکان درمان بیش از یک ورید در همان جلسه وجود دارد.
متخصصان معمولا اسکلروتراپی را به کمک بی‌حسی موضعی انجام می‌دهند. بنابراین نیازی به بی‌هوشی نداشته و بیمار درد خاصی را احساس نمی‌کند.
پس از درمان به این روش، وریدهای واریسی شما باید پس از چند هفته شروع به ناپدید شدن کنند. چراکه وریدهای سالم بیشتری بخشی از ورید آسیب دیده و بدون خون را اشغال می‌کنند. با این حال ممکن است برای کامل شدن درمان، به بیش از یک جلسه نیاز داشته باشید.
همچنین در این روش احتمال بازگشت واریس نیز وجود دارد. در واقع اگرچه شواهد زیادی مبنی بر موثر بودن این درمان داریم. اما اثربخشی طولانی مدت اسکلروتراپی تایید نشده است.
اسکلروتراپی همچنین در موارد نادری مشکلات زیر را ایجاد می‌کند:
- لخته شدن خون در سایر وریدهای پا
- سردرد
- تغییر در رنگ پوست، به عنوان مثال، لکه‌های قهوه‌ای در مناطق تحت درمان
- مشکلات بینایی موقت
- بی‌هوش شدن
معمولا پس از اسکلروتراپی باید بتوانید راه رفته و بلافاصله به سر کار خود بازگردید. با این حال شما باید به مدت یک هفته از جوراب واریس یا بانداژ استفاده کنید.
ابلیشن حرارتی درون وریدی یا لیزر درمانی
لیزر درمانی یا ابلیشن حرارتی درون وریدی گزینه دیگر برای درمان غیرجراحی واریس است. در این فرآیند کم تهاجمی، پزشک متخصص از یک لوله بلند و نازک به نام کاتتر و لیزر برای گرم کردن و بستن ورید آسیب‌دیده استفاده می‌کند. همچنین در طول انجام روش فرسایش درون وریدی، پزشک از اولتراسوند برای تشخیص وضعیت ورید استفاده می‌نماید. برای انجام این کار معمولا یک کاتتر را از طریق پوست به داخل ورید آسیب‌دیده وارد می‌کنند. سپس یک الکترود فرکانس رادیویی را از طریق کاتتر به داخل ورید وارد کرده تا رگ را گرم کند. از این طریق رگ معیوب بسته می‌شود.
وقتی رگ خونی معیوب مهر و موم شد؛ جریان خون به سایر وریدهای سالم مجاور منحرف می‌شود. این روش به دلیل جای زخم کمتر، عوارض جانبی کم و زمان بهبودی سریع بسیار متداول است.
معمولا چند روز پس از این درمان کم تهاجمی، پزشک معاینه بعدی را به کمک سونوگرافی انجام می‌دهد؛ تا میزان موفقیت درمان را ارزیابی کند. پزشکان متخصص معمولا این فرآیند را به‌عنوان یک روش سرپایی در کلینیک‌ها و مراکز زیبایی انجام می‌دهند. اگرچه در برخی موارد ممکن است نیاز به درمان پس از بستری وجود داشته باشند.
فرسایش با فرکانس رادیویی
درمان واریس به روش فرسایش با فرکانس رادیویی، به معنای گرم کردن دیواره ورید واریسی با استفاده از انرژی فرکانس رادیویی است. در این روش پزشک متخصص از طریق یک برش کوچک در بالا یا زیر زانو به رگ‌های واریسی دسترسی پیدا کرده و با استفاده از سونوگرافی یک کاتتر را وارد ورید می‌کند.
در ادامه پزشک یک پروب را وارد کاتتر می‌کند؛ که انرژی فرکانس رادیویی را ارسال می‌نماید. این انرژی رگ را تا زمان فروریختن دیواره‌های آن گرم می‌کند. سپس آن را بسته و مهر و موم می‌کند. هنگامی که ورید مهر و موم شد؛ خون به‌طور طبیعی به یکی از وریدهای سالم مجاور هدایت می‌شود. از این روش درمانی می‌توان برای بستن ورید واریسی بزرگ در ساق پا استفاده کرد.
شما می‌توانید تحت بی‌حسی موضعی در هنگام بیداری یا تحت بی‌هوشی عمومی در هنگام خواب، تحت درمان فرسایش رادیوفرکانسی قرار بگیرید.
همچنین این درمان ممکن است عوارض جانبی کوتاه مدتی مانند سوزن سوزن شدن جای درمان ایجاد کند. از سویی ممکن است تا یک هفته بعد از این درمان نیاز به پوشیدن جوراب واریس داشته باشید.
میکروفلبکتومی
میکروفلبکتومی یک روش درمانی کم تهاجمی است که برای حذف واریس از طریق چندین برش کوچک زیر پوست بیمار طراحی شده است. برخلاف روش‌های دیگر، میکروفلبکتومی به پزشک اجازه می‌دهد تا ورید آسیب‌دیده را بدون استفاده از کانتر راهنما خارج کند.
طی استفاده از روش میکروفلبکتومی، پزشک وریدهایی که باید برداشته شوند را شناسایی و علامت‌گذاری می‌کند. سپس ناحیه را با بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌نماید. هنگامی که ناحیه به اندازه کافی بی‌حس شد؛ پزشک یک برش کوچک در امتداد ورید واریسی ایجاد می‌نماید. سپس رگ آسیب‌دیده برداشته می‌شود.
معمولا بیماران پس از این روش درمانی به مدت سی تا چهل و پنج دقیقه پوست خود را با جوراب‌های واریس فشرده یا بانداژ می‌پیچند. اکثر بیماران بلافاصله پس از درمان می‌توانند فعالیت‌های روزانه خود را از سر بگیرند. با این حال برای اطمینان از بهبودی کافی، ضروری است که در هفته اول پس از میکروفلبکتومی از تمرین یا ورزش شدید خودداری شود.
در واقع فلبکتومی درمان سنتی برای برداشتن شاخه‌های ورید است. پزشک شما همچنین ممکن است برای کمک به حفظ نتایج، جوراب‌های واریس یا بانداژ را برای هفته اول پس از درمان توصیه کند.
درمان ورید یا انسداد چسب سیانواکریلات
روش درمان VenaSeal تنها روش غیر حرارتی، غیر اسکلروزکننده و غیر متورم‌کننده تایید شده توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا است. در این روش از تزریق یک چسب پزشکی فرمولاسیون پیشرفته برای مهر و موم کردن رگ‌های واریسی استفاده می‌شود. این روش نیز مانند سایر درمان‌های واریس، ورید آسیب دیده را می‌بندد؛ و خون را به رگ‌های سالم مجاور هدایت می‌کند.
این روش بلافاصله نتیجه می‌دهد. به این معنی که هیچ انتظاری برای دیدن اثرگذاری آن وجود ندارد. بنابراین نیازی هم به پوشیدن جوراب واریس بعد از عمل نیست.
پزشکان متخصص معمولا از بستن، برداشتن، لیزر یا درمان با فرکانس رادیویی برای رگ‌های واریسی برجسته‌تر استفاده می‌کنند. البته در برخی موارد، ترکیبی از درمان‌ها ممکن است بهتر عمل کند. از سوی دیگر متخصصان معمولا رگ‌های واریسی و عنکبوتی کوچک‌تر را با اسکلروتراپی یا لیزر درمانی، درمان می‌کنند.
در نهایت پزشک باید پاهای شما را معاینه کند؛ تا واریس را تشخیص داده و تشخیص دهد که چه درمانی برای وضعیت شما بهتر است. بنابراین تنها بر اساس ارزیابی پزشک خود، می‌توانید بهترین درمان واریس را برای خود انتخاب کنید.
منبع: کلینیک سپیتا
نظرات