ورق آجدار چیست و انواع مختلف آن کدام اند؟
از جمله پلیت های فلزی پرکاربرد در صنایع مختلف می‌توان به ورق آجدار (صفحه/ ورق مشبک) اشاره کرد. این شیت های فلزی در انواع گوناگونی تولید شده و بسته به مورد مصرف، از نمونه مناسب آن استفاده می‌شود. به طور کلی، هدف از تولید این ورق ها افزایش اصطکاک سطح و جلوگیری از لغزش افراد و اشیاء است. چرا که این پلیت ها بر سطح خود دارای یک سر برجستگی های منظم بوده و از سر خوردن هنگام حرکت بر روی آن جلوگیری می‌کنند. شیت های آجدار از طریق دو فرایند کلی تولید می‌شوند که محصول نهایی هر کدام هم از نظر کیفیت و هم از نظر قیمت با هم تفاوت دارند.
ورق آجدار چیست؟
به آن دسته پلیت های فلزی که دارای برجستگی هایی منظم بر سطح خود می‌باشند، ورق آجدار گفته می‌شود. این برجستگی ها در صنعت با عنوان آج شناخته شده و پلیت های این چنینی با نام های دیگری هم چون ورق شطرنجی، ورق کف سازی و ورق برجسته هم مطرح هستند. برجستگی ها یا آج های موجود بر سطح ورق های فولادی منجر به افزایش اصطکاک آن ها گردیده و در نتیجه از لغزش افراد و اشیاء بر روی آن ها جلوگیری می‌کند. این آج ها خود در انواع مختلفی ایجاد می‌شوند که نمونه های لوزی شکل، عدسی، الماسی، بادامی، قطره ای و دایره ای تعدادی از مهمترین آن ها به حساب می‌آیند.
انواع ورق آجدار
پلیت های آجدار بر اساس چندین فاکتور مختلف دسته بندی می‌شوند. جنس مورد استفاده برای ساخت ورق آجدار، فرایند تولید و شکل آج که شکل و ساختار ظاهری این پلیت ها را سبب می‌شود، معیارهای اصلی دسته بندی آن ها به شمار می‌آیند. با توجه به تنوع بالای این ورق ها، قبل از خرید باید ویژگی های لازم برای مورد مصرف خود از جمله کیفیت و شکل ظاهری را بررسی کرده و بر اساس ورق مناسب را انتخاب نمایید. رایج ترین انواع ورق آجدار بر اساس فاکتورهای مختلف به شرح ذیل می‌باشند:
انواع پلیت آج دار بر اساس جنس
اگر چه شیت های آجدار فولادی متداول ترین نوع این ورق ها به حساب می‌آيند، اما از جنس های دیگری هم برای ساخت پلیت های مذکور استفاده می‌شود. چرا که ورق های آجدار در صنایع گوناگونی مورد استفاده قرار گرفته و در هر صنعت نیازی به ویژگی های خاصی وجود دارد. مهمترین نمونه های این ورق از نظر جنس، عبارتند از:
ورق آجدار فولادی
این پلیت ها رایج ترین انواع ورق آجدار در صنعت محسوب شده و در کاربردهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای ساخت ورق های فولادی آجدار عمدتا پلیت های St37، St44 و St52 به کار گرفته می‌شوند. فولاد از مقاومت و استحکام بالایی برخوردار بوده و در عین حال، قیمت ورق آجدار فولادی ارزان‌تر از سایر متریال (گالوانیزه، آلومینیوم و استنلس استیل) است.پس در صورتیکه استحکام و قیمت برای تان در اولویت بوده و شکل ظاهری اهمیت چندانی ندارد، ورق آجدار فولادی گزینه مناسبی است. این محصول عمدتاً برای کارگاه های صنعتی (در صورتیکه به دو از آب و رطوبت باشد) مناسب است.
صفحات آجدار گالوانیزه
نوع دیگری از پلیت های آجدار بر اساس جنس، ورق گالوانیزه آجدار است. امکان تولید این پلیت ها هم از ورق های گالوانیزه آماده و هم از طریق سایر ورق ها وجود دارد. به این شکل که ابتدا پلیت های آجدار با استفاده از شیت های نورد گرم تولید شده و سپس سطح آن را با لایه ای فلز روی پوشش می‌دهند. روی موجب افزایش مقاومت این ورق ها در برابر خوردگی و زنگ زدگی خواهد شد. پلیت های آجدار گالوانیزه بیشتر برای محیط های مرطوب، سقف شیروانی ها و محیط های دریایی مانند کف کشتی ها کاربرد دارند.
ورق آج دار آلومینیومی
گاهی اوقات از آلومینیوم برای ساخت این پلیت ها استفاده می‌شود که به آن ورق آجدار آلومینیومی می‌گویند. این شیت ها به دو صورت رنگی و بدون رنگ در بازار موجود بوده و بسته به نوع کاربرد، امکان تهیه ورق مناسب فراهم خواهد بود. آلومینیوم به طور کلی در برابر رطوبت و خوردگی از مقاومت بالایی برخوردار می‌باشد. همچنین از نظر شکل ظاهری هم بسیار مناسب است. با این حال، قیمت آن نسبت به سایر انواع پلیت های آجدار بیشتر است. پس استفاده از این ورق تنها برای کاربردهای خاص صرفه اقتصادی دارد.
ورق آجدار استیل
نوع رایج دیگر این پلیت ها، ورق آجدار استیل است که مقاومت به خوردگی بالایی دارد. استیل همچنین در برابر زنگ زدن هم مقاومت فوق العاده بالایی داشته و حتی در محیط های خیس و مرطوب هم دچار زنگ زدگی نمی‌شود. با توجه به این خاصیت ویژه، شیت های آجدار استیل عمدتا در صنایع خاص همچون صنایع تولید مواد غذایی و صنایع دارویی به کار گرفته می‌شوند. پلیت های استیل آجدار از نظر قیمتی نسبت به سایر موارد همچون فولاد و گالوانیزه گران تر هستند. از این رو تنها زمانی باید نسبت به انتخاب آن ها اقدام شود، که استفاده از سایر انواع ورق آجدار کاربردی نباشد.
انواع ورق آج دار بر اساس فرایند تولید
این پلیت ها علاوه بر جنس مورد استفاده برای ساخت شان، بر اساس فرایند تولید هم به دو دسته مختلف تقسیم می‌شوند. هر یک از این موارد دارای ویژگی های خاصی بوده و برای یک سری کاربردها مناسب اند. انواع شیت های آجدار از نظر فرایند تولید به شرح ذیل می‌باشند:
ورق آجدار فابریک
پلیت های فابریک دارای یک سری برجستگی های منظم و توپر هستند که معمولا در حین ساخت ورق به آن ها افزوده می‌شوند. در واقع، فرایند ایجاد طرح، به عنوان یک مرحله جداگانه در آخرین بخش تولید انجام گرفته و آج هایی توپر و مستحکم بر سطح ورق کار گذاشته می‌شود. به همین خاطر، آج‌ها از استحکام بالایی برخوردار بوده و به مرور زمان از بین نمی‌روند.
ورق آجدار پرسی
نوع دیگر این پلیت ها بر اساس روش تولید، ورق آجدار پرسی است. برخلاف انواع فابریک، فرایند آج گذاری این ورق ها از همان ابتدا انجام نمی‌شود. بلکه ورق های تولید شده با جنس های مختلف از جمله فولاد، گالوانیزه، آلومینیوم، استنلس استیل و غیره پس از تولید، زیر دستگاه پرس قرار گرفته و آج گذاری می‌شوند. طرح هایی که ایجاد می شود، از یک طرف دارای برآمدگی و از طرف دیگر تورفتگی دارد. به همین خاطر، با مرور زمان امکان از بین رفتن و کاهش کیفیت آج وجود دارد.
انواع صفحات مشبک بر اساس شکل یا طرح آج
شیت های آجدار از نظر طرح آج و ساختار ظاهری هم در چند دسته مختلف قرار می‌گیرند. رایج شکل‌هایی که بر روی این صفحات حک می شود به صورت زیر است.
- ورق های آجدار عدسی
- لوزی شکل
- بادامی
- قطره ای
- الماسی
- دایره ای
نظرات