کفاره روزه را نقدی پرداخت کنیم یا طعام بدهیم؟ | نحوه پرداخت کفاره روزه به فقرا
چگونگی پرداخت کفاره روزه به فقرا / کفاره روزه را نقدی پرداخت کنیم یا طعام بدهیم؟ آیا میشود در پرداخت کفاره روزه به جای طعام، پول به فقیر داد؟ و سوالاتی از اینگونه درباره نحوه پرداخت کفاره روزه با توجه به نزدیک شدن به پایان ماه رمضان و عید فطر برای کاربران مطرح میشود که در ادامه پاسخ همه این موارد را از مجله حرف تازه میخوانید
آیا کفاره روزه را نقدی پرداخت کنیم یا طعام بدهیم؟ | نحوه پرداخت کفاره روزه به فقرا
کفاره روزه توسط مکلف به نیازمندان پرداخت میشود و هر سال با توجه به تورم سالانه محاسبه میشود و میزان آن توسط مراجع تقلید تعیین میشود.
در پرداخت کفاره‌ی روزه، اگر دسترسی به شصت فقیر نداریم چه باید کرد؟
پاسخ: در این موارد، می‌توانید مبلغ کفاره را (با تذکر اینکه مبلغ مذکور، کفاره است) به کمیته امداد، مؤسسات خیریه یا دفاتر مراجع تقلید، تحویل نمایید.
آیا میشود در پرداخت کفاره روزه به جای طعام، پول به فقیر داد؟
پاسخ: پرداخت پول بجای طعام کافی نیست مگر اینکه یقین داشته باشد که فقیر، آن را صرف نان می‌کند.
پرداخت کفاره به سادات چه حکمی دارد؟
پاسخ : مصرف کفارات فقط فقرا و مستمندان هستند و احتیاط واجب آن است که کفاره غیر سادات به سادات داده نشود.
منظور از فقیر درجایی که گفته میشود کفاره به فقیر داده شود، چه شخصی می‌باشد؟ آیا اگر محتاج نان شب نبود ولی بدهکار کرایه‌خانه بود، فقیر محسوب میشود؟
پاسخ: در فرض سؤال فقیر محسوب میشود و فقير كسى است كه نيازمند تأمين مخارج سال خود و خانواده‌اش است و چيزى هم ندارد كه به‌طور روزانه قادر به تأمين هزينه زندگى‌اش باشد.
چگونگی پرداخت کفاره عمد به فقیر
پاسخ : كسى كه براى كفّاره روزه، اطعام شصت فقير را انتخاب كرده بايد به هرکدام يك مد طعام (تقریباً ۷۵۰ گرم) بدهد و نمیتواند چند مد را به يك نفر بدهد، مگر اينكه دسترسى به شصت فقير پيدا نكند، ولى اگر اطمينان داشته باشد كه فقير طعام را به عيالات خود مى‌دهد و با آنها می‌خورد، می‌تواند براى هر يك از عيالات او، هرچند صغير باشند، يك مد به آن فقير بدهد.
نظر حضرت آیت خامنه‌ای درباره نحوه پرداخت کفاره عمد به فقیر
به طور کلى کفاره افطار عمدى روزه ماه رمضان عبارت است از شصت روز روزه (که سى و یک روز آن باید پى در پى باشد) یا اطعام شصت فقیر و یا دادن شصت مدّ طعام به شصت مسکین که سهم هر کدام یک مدّ (تقریباً ۷۵۰ گرم گندم یا نان و مانند آن) مى‌باشد و قیمت آن را مى‌توانید از بازار بدست آورید و دادن پول آن کافى نیست ولى اگر اطمینان داشته باشید که فقیر به وکالت از شما طعام خریده و سپس آن را به عنوان کفاره قبول مى‌کند، اشکال ندارد؛ در هر صورت مى‌توانید به دفتر یکى از مراجع بپردازید و بگویید بابت چیست تا آنان به مصرف لازم برسانند.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی:
در کفاره افطار به عمد کافی است بابت هر روز به ۶۰ فقیر، هر یک ۷۵۰ گرم نان یا گندم یا ماکارونی بدهید و در غیر آن مانند کفاره‌ای که بر زن شیرده و زن حامله‌ای که وضع حملش نزدیک است واجب می‌گردد و همچنین کفاره تأخیر قضای روزه تا ماه رمضان بعد، کافی است بابت هر روز ۷۵۰ گرم نان یا گندم یا ماکرونی به فقیر بدهید و پول از آن کفایت نمی‌کند.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی:
بهتر است طعام و یا وجهش را به کمیته امداد پرداخت کنید.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
می‌توانید به دفتر ارسال کنید تا به وکالت از جانب شما به فقرا پرداخت شود.
سوالات متداول درباره احکام کفاره روزه
س: زكات فطره را در چه راهى بايد مصرف كرد؟
ج) مصرف زكات فطره، همان مصرف زكات مال است
ولى احتياط آن است كه با وجود فقير در محل، به مصارف ديگر نرسد.
****
س: آيا كفّاره افطار عمدى روزه، با كفّاره مريض تفاوت دارد؟
ج) آرى، در دو مورد با هم تفاوت دارد: ۱. در مقدار، ۲. در مصرف.
در كفّاره افطار عمدى روزه، بايد براى هر روز شصت فقير را سير كند
(يا به هر كدام يك مدّ طعام بدهد) و يا دو ماه روزه بگيرد.
اما در كفّاره مريض، اگر بيمارى تا رمضان آينده ادامه داشته باشد،
بايد براى هر روز يك مدّ طعام به فقير بدهد.
در كفّاره افطار عمدى، اگر به شصت فقير دسترسى دارد،
نمى تواند به هر كدام از آنها بيشتر از يك مدّ طعام بدهد؛
ولى در كفّاره مريض اين امر لازم نيست.
*****
س۱: كسى كه كفّاره روزه به گردن دارد، آيا مىتواند آن را به تأخير اندازد؟
ج۱) آرى، پرداخت كفّاره فورى نيست؛
ولى نبايد در تأخير آن سهلانگارى و كوتاهى كرد.
*****
س۲: كسى كه كفّاره روزه را تا چند سال به تأخير اندازد،
آيا چيزى بر مقدار آن افزوده مى شود؟
ج۲) خير، چيزى بر آن افزوده نمى شود.
******
س: آيا كفّاره روزه را مىتوان به واجب النفقه پرداخت؟
ج) كفّاره روزه را نمىتوان به واجب النفقه داد؛
ولى پرداخت آن به خويشاوندان اشكال ندارد.
*****
س: آيا غير سيد، مىتواند كفّاره روزه را به سيد بدهد؟
ج) آرى، اشكال ندارد؛
***
ولى بهتر (احتياط مستحب) است، به سيد ندهد.
س: آيا كفّاره روزه را مىتوان در امور فرهنگى،
*****
جشن ازدواج و مانند آن صرف كرد؟
ج) خير، صرف آن در اين امور جايز نيست و بايد با آن فقيران را اطعام كرد.
س: اگر در كودكى در منزل پدرى كفّاره روزه
****
شامل فرد شود دادن كفّاره برعهده كيست؟
ج) بر شخص نابالغ کفّاره واجب نيست
و اگر بالغ شده و کفّاره به عهده او آمده،
بايد خودش بپردازد ولى اداى آن فورى نيست.
***
س: آيا زنى كه به بچه شير مى‌دهد و روزه براى او ضرر دارد
اگر روزه نگيرد بعداً بايد كفاره نيز بدهد يا نه؟
ج) بايد به مقدار هر روزى که روزه را افطار مى‌کند،
يک مدّ طعام (تقريباً ۷۵۰ گرم گندم يا نان يا برنج و يا مانند آن)
به فقير بپردازد و روزه را نيز قضا کند.
*****
س: من حدود سه سال به علت بيمارى و مصرف قرص
از روزه گرفتن معاف بوده‌ام و به همين علت نمى‌توانستم
قضاى روزه را بجا بياورم. فديه را نيز نپرداختم.
اما امسال بحمدالله سلامتى حاصل شد
و توانايى پرداخت فديه را نيز دارم مى‌خواستم ببينم
در مورد سه سال گذشته وظيفه من چيست؟
(لازم به ذكر است كه قبلاً تحت تكفل پدر بوده‌ام
اما از اول سال ۸۴ استخدام شركتى شده‌ام)
ج) براى روزه‌هايى که در ماه رمضان
به جهت بيمارى افطار نموده و تا رمضان سال بعد هم
اين بيمارى ادامه داشته،
هر روز يک مدّ (حدود ۷۵۰ گرم) طعام به عنوان فديه به فقير بپردازيد
و قضاى آن روزه‌ها واجب نيست
مگر ماه رمضان آخر در صورتى که پس از آن سلامتى حاصل
و قدرت برگرفتن روزه‌هاى قضاى آن را داشته باشيد که
در اين صورت اگر تا رمضان سال بعد،
قضاى روزه‌ها را نگرفته باشيد
علاوه بر دادن مدّ طعام بايد قضاى آن را نيز بگيريد.
****
س: آيا در كفاره‌اى كه بايد ۶۰ فقير را اطعام کرد،
مى‌شود به يك فقير ۶۰ مرتبه غذا داد؟
يا پول آن را به يك فقير داد تا با آن براى خود طعام تهيّه كند؟
ج) نمیتواند يك فقير را بيش از يك بار سير نمايد يا به او بيش از يك مدّ طعام بپردازد.
****
س: اگر بر فديه چند سال بگذرد، حکم آن چيست؟ آيا چيزى بر آن افزوده مى‌شود؟
ج) چيزى بر آن افزوده نمى‌شود، ضمن آنکه دادن فديه واجب فورى نيست.
*****
س: علماء نسبت به ۴ گروه مى‌فرمايند بايد فديه پرداخت كرد:
پيرمرد، پيرزن، ذوالاطاش، حامل و مرضعه.
حال بعض علماء مى‌فرمايند:
«لا يجزى الاشباع عن المد فى الفدية»
سيركردن فقير كافى نيست و بايد يك مد طعام
به فقير تمليك كرد همچنان كه در آيه ۱۸۴ بقره فرموده:
«فدية طعام مسكين» و نفرموده اطعام مسكين. نظر حضرت عالى چيست؟
ج) كسانى كه در ماه رمضان مجاز به افطار روزه هستند
ولکن بايد براى هر روز فديه بدهند، در دادن فديه
در اين موارد سير کردن فقير کافى نيست
بلکه بايد يک مدّ طعام براى هر روز به فقير بدهند.
******
س. بر اينجانب ۶۰روز، روزه (كفّاره واجب) واجب بود.
در ۳۱ روز اول، روز ۲۹ مصادف با عيد قربان گرديد كه
روزه در آن روز حرام است
و ديگر ادامه ندادم. آيا مى‌توانم اين چند روز روزه را به عنوان
روزه‌هاى غيرمتوالى گرفته و ۳۱ روز روزه متوالىِ ديگر بجا آورم؟
ج) اگر روز سى‌ام و سى و يکم را متولياً روزه نگرفته‌ايد
روزه‌هاى قبلى صحيح نيست بلکه بايد ترتيب حفظ شود
يعنى اول روزه‌هاى مشروط به توالى را بگيرد
و سپس روزه‌هاى غير مشروط به توالى را.
******
س: اگر کسى به علت ضعف و بيمارى نتواند
به ازاى هر روز روزه‌اى که باطل کرده ۶۰ روز
روزه قضاى آن را بجا آورد و به طور مستقل هم
درآمدى نداشته باشد که کفاره آن را بپردازد،
وظيفه او چيست؟
ج) قضاى روزه واجب است
ولى نسبت به کفّاره‌ى افطار عمدى روزه ماه رمضان،
چنانچه قدرت بر روزه دو ماه و يا اطعام شصت مسکين
براى هر روز نداشته باشد، بايد به هر تعداد فقير که
قادر است غذا بدهد و احتياط آن است که استغفار نيز بکند
و اگر به هيچ وجه قادر به دادن غذا به فقرا نيست
فقط کافى است که استغفار کند يعنى با دل و زبان خود بگويد:
«استغفرالله (از خداوند بخشايش مىطلبم)».
*****
نظرات