برنج شیرودی چیست؟
برنج شیرودی چیست؟
هنگامی که در فصل تابستان و در ماه شهریور به استان مازندران سفر کنید، کشاورزان بسیاری را در مزارع برنج خواهید دید که مشغول برداشت برنجی با نام برنج شیرودی هستند. این برنج از جمله انواع برنجهای پرمحصول ایرانی است و در آب و هوای سرد و کوهستانی شمال ایران، حتی در مناطقی که خاک چندان حاصلخیزی ندارند، قابل کشت است.
این برنج با نامهای تجاری برنج سلطانی، برنج استخوانی شیرودی، برنج مجلسی و برنج طارم درباری نیز شناخته میشود.
کاشت و برداشت
کشاورزان بذرهای برنج شیرودی را در اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت، برای کاشت یا نشا مهیا میکنند. سپس در فصل اردیبهشت آنها را میکارند. شهریور ماه زمان مناسبی برای برداشت این محصول است.
کاشت این برنج در ایران قدمت چندانی ندارد. برنج شیرودی برای اولین بار در سال ۱۳۷۵ توسط اصلاح ژنتیکی در آزمایشگاه کشت شد. سعی بر آن بود که برنج مورد نظر علاوه بر خصوصیات ظاهری مانند قد، خوشپخت، خوش عطر و باکیفیت باشد. همچنین سازگار بودن این برنج با شرایط آب و هوایی نه چندان مرطوب، بسیار اهمیت داشت؛ زیرا با افزایش جمعیت کره زمین، نیاز به غذای بیشتری حس میشد و این برنج میبایست علاوه بر تامین مواد مورد نیاز بدن، کیفیت قابل قبولی میداشت. بذر این برنج، ترکیبی از دو بذر طارم دیلمان و برنج خزر است.
این روزها برنج شیرودی بیشتر در شالیزارهای اطراف چالوس، تنکابن و آمل و به تازگی در شهر تالش، در استان گیلان کشت میشود.
فواید برنج شیرودی
ایران از تنوع بالایی در انواع ارقام برنج برخوردار است. برنجهای پرمحصول، نوعهای مختلفی دارند و در تمامی کیفیتها و قیمتها موجود میباشند. اما میتوان گفت، در میان برنجهای پرمحصول ایرانی، برنج شیرودی از کیفیت پخت مطلوب تری به نسبت قیمت برخوردار است.
این برنج به علت پرمحصول بودن و مقاوم بودن در برابر بیماری و آفات، برنجی محبوب برای کشت از نظر کشاورزان است.
همین پرمحصول بودن و البته عطر کمتر آن نسبت به برنجهای مرغوب، علتی است که این برنج جزو ارقامی است که به نسبت کیفیت، از قیمت مناسبی برخوردار هستند. بنابراین کاملا مناسب مصرف کنندگانی است که قدرت خرید برنجهایی همانند طارم و هاشمی را ندارند.
به همین دلیل استفاده از این برنج در مراسمات و مجالس، به خصوص برای مصارف اداری و شرکتی، بسیار رایج است.
جالب است بدانید که هر چقدر زمان برداشت برنج شیرودی طولانیتر باشد و به تعویق بیفتد، در نهایت این برنج کیفیت، عطر و طعم بهتری خواهد داشت. همچنین پس از خریداری این برنج، هرچه بیشتر آن را نگه دارید، شاهد پخت بهتر و عطر و طعم بیشتری در طی زمان خواهید بود.
خصوصیات ظاهری برنج شیرودی
این برنج شباهت بسیار زیادی به برنج هاشمی و برنج طارم دارد. دانههای خام معمولاً قد بلند و ظاهر کشیدهای دارند. طول یک دانه خام به طور متوسط ۷ میلیمتر و میزان ری (قد کشیدن) آن، حدودا ۱۲ میلیمتر است. این برنج معمولاً یک دست است و نیم دانه یا لاشه ندارد. همچنین رنگ دانهها کمی متمایل به کرم و کدر است. برنج شیرودی پس از پخت، ظاهر بسیار خوبی پیدا میکند و برای مهمانیها و مراسمات گزینه مناسبی میباشد.
شباهت برنج شیرودی با برنج هاشمی
تشخیص تفاوت میان برنج شیرودی و برنج هاشمی آسان نیست. و ممکن است فروشندگان، این برنج را به جای برنج طارم یا برنج هاشمی به خریدار بفروشند. تنها راه تشخیص آن مقایسه عطر این برنج ها است؛ زیرا برنج شیرودی معمولاً عطری ضعیفتر از هاشمی دارد. همچنین طول دانهی هاشمی در حدود ۰.۸ میلی متر از دانهی شیرودی بلندتر است.
طرز پخت این برنج به دو روش آبکشی و کته
آبکشی
برای آبکش کردن برنج شیرودی، همانند برنج هاشمی یا طارم، بهتر است آن را ۲ الی ۳ ساعت قبل از جوشاندن در آب و نمک خیس کنید. سپس در قابلمههای بزرگتر، آب را بجوشانید و شعله را زیاد کنید. برنج را به آن اضافه کنید. برای تشخیص زمان مناسب برداشتن آن از روی گاز، بهتر است دانههای برنج را بین انگشتان خود قرار دهید و آنها را له کنید. دانهها له میشوند اما کمی از مغز برنج باید خام بماند. در این مرحله برنج را آبکش کنید. سپس آن را در قابلمه بریزید و با یک قاشق یا چاقو، چند سوراخ بر روی آن ایجاد کنید تا زودتر و بهتر دم بکشد. پس از ۳۰ الی ۴۰ دقیقه، برنج شما حاضر است.
کته
پختن برنج به صورت کته، نیازمند دقت بیشتری است. اگر قصد دارید که پیش از پخت کته برنج را خیس کنید، توجه داشته باشید در صورتی که برنج را به تازگی خریداری کردهاید، اجازه ندهید زمان خیس خوردن از نیم ساعت بیشتر شود؛ چرا که نتیجه نهایی شفته خواهد شد. پس از پاک کردن و شستن آن، به میزانی در آن آب بریزید که به اندازه یک بند انگشت، روی برنج را بگیرد. قابلمه را روی حرارت قرار دهید و زیر آن را زیاد کنید. پس از تبخیر کامل آب، زیر آن را کم کنید و بگذارید به مدت ۳۰ دقیقه دم بکشد. نوش جان!
سخن آخر
برای نگهداری از برنج تازه شیرودی، بهتر است پس از خریداری، آن را به مدت چندین ماه در مکانی تاریک و خشک ذخیره کنید. سپس بعد از چندین ماه متوجه پخت، عطر و طعم بهتر آن خواهید شد. توجه داشته باشید که جریان هوا، باید به خوبی میان کیسهها حرکت کند تا از فساد آن جلوگیری شود.
نظرات