خلاصه داستان و بازیگران فیلم معکوس

فیلم سینمایی معکوس نخستین فیلم پولاد کیمیایی در مقام کارگردان به تهیه‌کنندگی پدرش مسعود کیمیایی محصول سال ۱۳۹۷ است این فیلم در بخش نگاه نو سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر اکران شد. معکوس فیلمی اجتماعی است که لایه‌هایی از اکشن هم دارد.

   

خلاصه داستان فیلم معکوس

سالار (بابک حمیدیان) یک تعمیرکار سیار است که چندی پیش در تصادف رانندگی، همسرش کشته شده است. خانواده همسر او با شکایت از سالار و مقصر دانستن سالار در این تصادف، از او طلب دیه کرده اند و مدتی نیز سالار به این دلیل در زندان بوده است. پسر خردسال سالار نیز به همین دلیل نزد خانواده مادر بوده و سالار حق ملاقاتش را ندارد.

سالار بعد از ملاقات با دوست قدیمی پدرش، رضا دردشتی (اکبر زنجانپور) از واقعیت هایی درباره گذشته پدر و مادرش مطلع می شود. از طرفی رضا دردشتی پیشنهاد میدهد تا با برگزاری یک مسابقه رالی زیرزمینی با پیمان (علیرضا کمالی) که یکی از شاگردان خود او بوده و اکنون به مال و اموال رسیده، مبلغ مورد نیاز برای دیه و راضی کردن خانواده همسر متوفی سالار را برای بازگرداندن فرزندش به او را فراهم کنند.

در راه برگزاری مسابقه دوست سالار، سیامک (شهرام حقیقت دوست) و یکی از آشنایان رضا دردشتی، ندا (لیلا زارع) هم در کنار سالار خواهند بود.

بازیگران فیلم معکوس

بابک حمیدیان در نقش سالار
لیلا زارع در نقش ندا
شهرام حقیقت دوست در نقش سیامک
علیرضا کمالی در نقش پیمان
اکبر زنجانپور در نقش رضا دردشتی
پروانه معصومی در نقش مادر سالار
سیاوش طهمورث در نقش پدر ندا و سالار
اکبر معززی در نقش احمد آقا
هومن سدیفی در نقش داور مسابقات

نقدی بر اولین اثر پولاد کیمیایی در مقام کارگردانی

«معکوس» نخستین فیلم پولاد کیمیایی دست کم به من ثابت کرد که کیمیایی در کارگردانی خواهد توانست به مراتب موفق تر از بازیگری باشد. این ادعا البته بدین معنا نیست که «معکوس» فیلم خوبی است.
«معکوس» فیلمی از رمق افتاده است. فیلمی که کیمیاییِ پسر آن را با معیارها، مشخصه ها و مولفه های فیلم های پدرش و شاید تقلید از آن­ها ساخته است و همین است که کار را خراب می کند. اگر کیمیایی در فیلم های خود تجربیات زیسته اش را جلوی دوربین می برد و آن ها را چه در قالب دیالوگ، چه شخصیت پردازی و چه منطق روایی به مولفه های ثابت آثار خود تبدیل می کند پولاد کیمیایی تنها با تقلیدی نه چندان موفق تلاش به بازسازی آنها می کند؛ تلاشی که نمی توان گفت ناموفق است اما چندان هم مطلوب و قابل توجه نیست.
فیلم با هلی شاتی از تهران آغاز می شود و شاید این تنها نقطه ی اتصال وارتباط کل فضای آن با شهر تهران باشد چرا که اساساً نوعی بی مکانی در فیلم لمس می شود و رخدادهای آن دست کم با مناسبات شهری و جغرافیایی تهران سازگاری ندارند. موسیقی متن کار نیز به عدم سنخیت موقعیت مکانی با رویدادهای درام دامن می زند. فیلم روایتی نسبتاً کلاسیک دارد و بهره گیری از برخی عناصر چون فلاش بک های متعدد به این مسئله دامن می زند؛ در فیلم های کیمیایی پدر نیز از چنین المان هایی استفاده می شود با این تفاوت که این کارکرد در فیلم های او عاریه ای نیست و در «معکوس» کاملاً عاریه ای و نچسب از آب درآمده است.

شیوه شخصیت پردازی، دیالوگ نویسی و حتا نامگذاری کاراکترها در «معکوس» کاملاً با فیلم های مسعود کیمیایی مشابهت دارد، البته در سطحی پایین تر و به شدت ناملموس تر. برخی از رخدادهای فیلم مثلاً نوع اتفاقاتی که برای قهرمان رخ می دهد به شدت یادآور «دندان مار» مسعود کیمیایی است یا مثلاً سکانس شرط بندی مرا به یاد سکانسی مشابه (جنگ خروس ها) در «اعتراض» می اندازد.
دیالوگ ها شکل تضعیف شده ی دیالوگ نویسی مسعود کیمیایی ست و بعضاً برخی از آنها چندان ارتباط و سنخیتی با گوینده هایشان به لحاظ طبقه اجتماعی، تحصیلات و … ندارند.

پولاد کیمیایی اما در بازی گرفتن از بازیگرانش عملکرد نسبتاً موفقیت آمیزی داشته است. بازیگران او بازی هایی یکدست دارند و مشخصاً به درستی هدایت شده اند. اکبر زنجانپور بازی درخشانی دارد. شهرام حقیقت دوست پس از سالها در نقشی متفاوت ظاهر شده است و لیلا زارع بازی روانی دارد که با نقش ها و بازی های پیشین او بسیار تفاوت دارد.

در نهایت «معکوس» را باید فیلمی متوسط دانست که سایه ی حضور مسعود کیمیایی همچنان بر آن سنگینی می کند. پولاد کیمیایی هرچه قدر هم که تلاش کند همچنان به شدت تحت تأثیر سینمای پدرش است.

عوامل سازنده این فیلم

برخی از عوامل تولید فیلم سینمایی «معکوس» عبارتند از تهیه‌کننده: مسعود کیمیایی، فیلمنامه‌نویس: پولاد کیمیایی، مدیر فیلمبرداری: تورج منصوری، چهره‌پرداز: محمدرضا قومی، طراح صحنه و لباس: بابک کریمی طاری، تدوین: مصطفی خرقه پوش و امیر ادیب پرور، صدابردار: پرویز آبنار، صداگذار: پرویز آبنار، موسیقی: بهزاد عبدی، جلوه‌های ویژه میدانی: ارشا اقدسی، جلوه‌های ویژه بصری: بهنام خاکسار، عکاس: علی نیک رفتار.